Bebeklerin Bağışık Sistemini Güçlendirmek İçin Uygulanacak Çok Özel Yöntemler

Bağışıklık sisteminin sağlıklı bir yaşam sürmek için son derece önemli olduğunu ifade eden uzmanlar, bağışıklık sisteminin eğitilebileceğini belirtirler.

• 31 Temmuz 2025 yayımlanmıştır.
• Merve Melis tarafından yazılmıştır.

Bebeklerin Bağışıklık Sistemi Zayıflığını Güçlendirme

Bağışıklık sistemi olmasaydı en küçük virüs enfeksiyonun bile insanı öldürebileceğini ifade eden uzmanlar, bağışıklık sisteminin sağlıklı bir yaşam sürmek için son derece önemli olduğunu ifade ederler. Konu bebekler olunca bağışıklık sisteminin iyi çalışması ve iyi eğitilmiş olmasının onların ömür boyu sağlıklı olmalarını sağlayacağının işareti olarak gösterilir. Bağışıklık sisteminin de eğitilebildiğini ifade eden uzmanlar, bakterilerin, virüslerin ve mantarların çok olduğu ve yiyeceklerin temiz olmadığı ortamlarda bu durumun kendiliğinden geliştiğini ifade ederler. Bebeklerin bağışıklık sistemini nasıl güçlendirirsiniz? Bebeklerin bağışıklık sistemi zayıflığını güçlendirme ve uygulanacak yol haritası neleri içerir?

Virüs ve Bakterilerle Karşılaşmayan Çocuklarda Alerji Artıyor

İngiliz Doktor Strachan tarafından 1989 yılında ortaya atılan hijyen hipotezine göre, bebekler /çocuklar bakteri, virus ve mantarlarla karşılaşmadıkları durumlarda astım, allerji ve egzema gibi hastalıkların görülme olasılığı artıyor. Hijyen ne kadar artarsa alerji ve egzama riskinin o kadar artığı ifade ediliyor.   

Bağışıklık Sistemini Güçlendirmek İçin Yapılacaklar

• Bağışıklık sisteminin hem mikrop, virüs ve mantarları öldürme hem de hafıza fonksiyonu olan dinamik bir mekanizma olduğunu belirten uzmanlar, doğumdan itibaren bebeğin bağışıklığını güçlendirmek için bir yol haritasının fayda sağlayabileceğini belirtirler. Bu yol haritasını uygulamadan önce bağışıklık sistemiyle ilgili gerçeklerin önemine değinirler. Buna göre bağışıklık sistemi;
• Bağışıklık sistemi oldukça karmaşık birimlerden oluşmakla birlikte söz konusu karmaşık fonksiyonları yerine getirirken bu aşamada beslenmenin çok önem taşıdığı ifade edilir. Bu besinler arasında özellikle protein, fitonutrientler denilen vitaminler, antioksidanlar,omega 3 yağ asitleri yer alır.
• Yararlı bakterilerin bağışıklık sisteminin eğitiminde olduğu ifade edilirken, vücudun bir çok yerinde, özellikle bağırsak florasında milyonlarca faydalı mikroorganizmanın bulunduğuna dikkat çekilir. Mikroorganizmanın varlığı bağışıklık sisteminin hafıza fonksiyonunu yerine getirebilmesi için gerekli olduğu, söz konusu bakterilerin özellikle anne sütü ile beslenen bebeklerde artığı ifade edilir. Antibiyotiklerin ve temizlik malzemelerinin bu floraya zarar verdiği belirtilir.
• Bağışıklık sisteminin hafıza olarak adlandırılan kısmının güçlendirilmesi için aşılamanın çok önemli olduğuna dikkat çekilirken, aşıların bebeğin doğal bağışıklık kazanmasını tehlikeli veya bebeğe zararlı olabilecek pek çok hastalığa karşı vücutta direnç geliştirdiğinin altı çizilir.

Bağışıklık Sistemini Güçlendirmek İçin İzlenecek Yol Haritası

Bir bebeğin hiç hastalıklarla tanışmaması durumunda vücudunun direnç geliştiremediği ifade edilirken aşırı hijyen tutumuyla bebeği hastalıklardan korumanın faydadan çok zarar getirdiği belirtilir. Bebeğin bağışıklığını geliştirmek için uygulanacak yol haritasında şunların yapılması önerilir.  

1) Anne sütü; Hem pasif hem de aktif bağışıklığa faydası olduğu belirtilen anne sütünün bebeklerin mümkünse iki yıl emzirilmesini tavsiye edilir.

2) Kademeli Olarak Azalan Sterilizasyon; yenidoğan bebeğin bulunduğu ortamın ilk 3 ay ortamı tümden sterilize edilmesi ve hasta kişilerden uzak tutulmasının uygun olacağını belirten uzmanlar, bunun nedeni olarak bebeğin kendine özgü bağışıklık sisteminin eğitilmeye henüz hazır olmaması olduğunu belirtiler. Söz konusu sterilizasyonun kademeli olarak azaltılmasının bağışıklık sitemimi güçlendirme de fayda sağlayacağı ifade edilir.

3) Probiyotiklerle Takviye; Yapılan çalışmaların mide bağırsak enfeksiyonları ve üst solunum yolu enfeksiyonlarının çok yoğun olduğu dönemlerde düzenli probiyotik kullanımının koruyucu olabileceğini gösterdiği belirtilir.

4) Fermente Gıdalara Erken Başlamak; Bebeğin bağırsak florasının güçlenmesi için 6-7 ay gibi erken bir süreçte yoğurt gibi fermente gıdalara başlanmasının uygun olduğu, kefir gibi yüksek probiyotik içeren gıdaların bebeklikten başlayarak azar azar verilmesinin bağışıklık sisteminin güçlenmesinde oldukça etkili olacağının altı çizilir.

5) Antibiyotiklerden Mümkün Olduğunca Kaçınma; Antibiyotiklerin gereksiz yere kullanılmaması gerektiği ifade edilirken, doğru endikasyonlarla sadece doktor tarafından önerilerek kullanılması gerektiğine dikkat çekilir.

6) Bitkisel Besinler; bağışıklık sistemini güçlendirmenin bir diğer yönteminin de çocuğun bebek çağından itibaren fitonutrinetları meyve ve sebzelerdeki vitaminleri almasının önemli olduğunun altı çizilirken, mevsiminde ve mümkün olduğunca organik olarak tüketilen sebze ve meyvelerin büyük fayda sağlayacağının unutulmaması gerektiği belirtilir.

7) Evde Çok Fazla Kimyasal Madde Kullanılmaması; Ev temizliğinde arap sabunu gibi doğal temizleyicilerin tercih edilmesi ve çamaşır suyu gibi kuvvetli ürünlerin kullanılmaması önerilirken, Unutulmaması gerekenin temizlik maddelerinin de bakteri direncine yol açabildiği ve allerji gelişiminde rol oynayabileceği belirtilir.

8) Dengeli Beslenme; Bebeklerin küçük yaşlardan itibaren kararlı davranışlarla abur cubura taviz vermeyerek dengeli beslenmeye alıştırılmasının yanında beyaz şekerin vücudun ve bağışıklık sisteminin düşmanı olduğunun unutulmaması gerektiği ifade edilir.

9) Çocukları Aşırı Korumaktan Sakınmak; çok korunan insanlara çok yaklaştırılmayan ve çok steril bir ortamda büyüyen bebeklerin daha fazla hasta olduğu, üstelik bu bebeklerde daha fazla astım ve allerjiye rastlandığı belirtilir. Bu nedenle bebeklerin rahat büyümesi, havaya göre giyinmesi ve diğer çocukların arasına düzenli olarak karışması önerilir. 

10) Aşılama; Aşılamanın bağışıklık sistemini güçlendirme de oldukça önemli olduğunu ifade eden uzmanlar, aileler tarafından bebeklerinin birçok çocukluk hastalığına karşı doğal bağışıklık kazanmasının istenmediğini ve bunun göze alınamadığını ifade ederlerken bilinenin aksine aşılamanın bağışıklık sistemini zayıflatmak yerine bilakis güçlendirdiğinin altını çizerler.