Montessori Eğitimi Nedir?

Çocukların yaşayarak öğrendiği, aktivitelerini kendilerinin seçtiği, işbirliği odaklı ve oyunu temel alan sisteme Montessori eğitimi denir. Çocukların gelişimleri için yaratıcı seçimler yapabilmelerine imkân veren sınıflar ve öğretmen, faaliyet sürecinde sadece yönlendirme görevi üstlenir. Montessori eğitimi ile hem bireysel hem de grup halinde çalışan çocuklar yeni bilgiler keşfeder ve mevcut potansiyellerini açığa çıkarırlar. Dr. Maria Montessori tarafından 1900’lü yılların başlarında uygulamaya alınan montessori eğitim modeli, günümüzde de geçerliliğini korumakta ve önemi daha net bir şekilde ortaya çıkmaktadır.

Montessori Eğitim Modelinin Özellikleri Nelerdir?

Merkezine çocuğu yerleştiren sistemde öğretmen, sadece ortamı hazırlamak ve etkileşim yaratmak için rol model olur. Akademik gelişimi desteklerken her bir çocuğun “birey” olduğunu hissetmesini sağlayan eğitimler, odaklanma becerilerini istenen seviyeye çeker.

• Özgüven
• Başkalarına saygı
• İnisiyatif alma
• Bağımsızlık
• Konsantrasyon
• Hedef belirleme ve
• Düzen, okulda, sınıfta veya evde yapılan etkinliklerle geliştirilir.
  
  

Montessori eğitiminin uygulandığı kurumlarda sınıflar, belli yaş gruplarındaki çocukların ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için özel olarak tasarlanır. Deneysel öğrenme süreci aynı zamanda çocuğu dil, sosyal etkileşimler, matematik, sanatsal beceriler ve fen derslerinde donanımlı hale getirir.

Yaşa Göre Montessori Etklinlikleri

Yaşa göre montessori etkinlikleri şu şekilde örneklendirilebilir;

0-3 yaş arası çocuklar için montessori etkinlikleri

Keşfederek büyüyen çocukların önce dünyaya güvenmeleri sağlanmalıdır. Her gün yeni bir kapasitesini keşfeden 0-3- yaş arası çocuklar için öncelikle;

• Kaba motor koordinasyonu,
• İnce motor becerileri ve
• Dil gelişimi üzerinde durulur.
  
  

Bu yaş grubu için önerilen oyuncaklar arasında; dönence, çıngırak, ayna, renk eşleştirme, geometrik kuleler ve oyun hamurları sayılabilir. Yine bu yaş grubuyla evde ya da okulda yapılacak etkinlikler müzik dinlemek, kumda yürümek, makarna boyamak, kule dizmek, sudaki nesneleri kepçeyle yakalamaktır.

3-6 yaş arası çocuklar için montessori etkinlikleri

Duygularını kontrol etme ve düzenleme becerilerinin geliştiği 3-6 yaş arasında çocukların sosyal gelişimi desteklenir.

• Saygılı
• Güvenli
• İletişime açık ve
• Kendini iyi ifade eden çocukların yetişmesi için dil ve matematik becerilerinin üzerinde durulur.
  
  

Bu yaş grubu için önerilen oyuncaklar arasında; ahşap meyve ve sebze setleri, bağcık bağlama, halka atma, yapbozlar, kutu oyunları ve matematik küpleri sayılabilir. Yine bu yaş grubuyla evde ya da okulda yapılacak etkinlikler kitap okumak, dans etmek, müzik dinlemek, hikâye anlatmak, kek yapmak, masa silmek ve farklı nesneleri bulmaktır.

6-12 yaş arası çocuklar için montessori etkinlikleri

Bu yaş aralığında çocuklara entelektüel keşif yapma fırsatı tanınır. Kendi kendine yeten, hayal gücü geniş, yaşadığı toplumda ve doğal hayatta sorumluluk alan bireyler geleceğe sağlam adımlarla ilerler.

12-15 yaş arası ergenler için montessori etkinlikleri

Öğrenme ömür boyu sürer. Bu aşamada genç yetişkinlere kendisiyle ilgili derin fikirler kazanması için destek olunur. Akademik kazanımların hayata geçirilmesi için ortam hazırlanır. Kendini iyi ifade edebilen, ilişkilerinde kuvvetli ve kendine güvenen gençler, geleceğin yöneticileri olmaya hazırlanır.

Montessori etkinlikleriile ilgili daha fazla öneriye bağlantıdan ulaşabilirsiniz!

Montessori Oyuncakları Nelerdir?

Montessori oyuncakları 5 temel gruba ayrılır. Bunlar:

• Günlük yaşam becerileri
• Kozmik eğitim
• Duyular
• Dil gelişimi ve
• Matematik eğitimidir.
  
  

Yukarıda sayılan alanların geliştirilmesi için özel olarak tasarlanan oyuncaklar, günlük hayatta kullanılan malzemelerin bir nevi küçültülmüş halidir. Oyuncakların temel hedefi günlük yaşam becerilerinin geliştirilmesidir. El yıkamadan yatak toplamaya, giyinmeden yemek yemeye, kişisel bakımdan etkili iletişime kadar farklı alanlarda çocukları destekleyen malzemeler atık maddelerden de üretilebilir. Çocukların en çok ilgi gösterdikleri Montessori oyuncakları arasında;

• Ayakkabı bağlama
• Düğme ilikleme
• Dokunma tahtaları
• Halka geçirme
• Duyu oyuncakları
• Yapbozlar
• Renkli kitaplar
• Sayı çubukları
• Hareketli rakam ve alfabeler gelir.

Çocuklar Nelerden Hoşlanır Nelerden Hoşlanmaz?

Eğitim modelini şekillendirmeden önce çocukların nelerden hoşlandığını ve nelerden hoşlanmadığını gözlemleyen Maria Montessori, elde ettiği bilgiler ışığında evrensel bir sonuca ulaşmıştır.

Çocuklar nelerden hoşlanır?

Özgür seçim yapma hakkı çocukların her zaman ilgisini çekmiştir. Hatalarını kendileri denetlemekten keyif alan çocuklar ayrıca;

• Sessiz ortamlardan
• Düzenli ve temiz bir çevreden
• Özgür faaliyet alınana dayalı disiplinden
• Alıştırma tekrarından
• Hareketli bir yaşamdan
• Sosyal ilişkilerini kendisi belirlemekten hoşlanırlar.
  
  

Çocuklar neden hoşlanmaz?

Ödüller ve ceza kavramı çocuklara kendini her zaman kötü hissettirmiştir. Yetişkinler tarafından planlanan bir eğitim programına ek olarak;

• Çocuğa seçim hakkı vermeyen oyuncaklar
• Ödül olarak sunulan şekerlemeler
• Toplu ders ortamı ve
• Öğretmen masası sınıf içinde hoşa gitmeyen şeyler arasında sayılabilir.

Kişiliğin Oluşumu Temeline Dayanan Eğitim Modeli

Maria Montessori eğitim sistemini tanıtırken “Eğitimde metot değil, insan kişiliği göz önüne alınmalıdır” vurgusu yapmıştır. Fiziksel ve ruhsal anlamda bir hijyen ortamında yetişen çocuklar, güçlü bir karaktere sahip olacaktır. Karşılaştığı zorluklarla baş edebilme becerisini geliştiren çocuklar, uzun hayat yolculuğunda mutluluğu yakalarlar. Montessori felsefesine uygun eğitim modelinde;

• Her çocuk tek ve özeldir.
• Çocuk gelecekte olmak istediği kişi modelini kendi biçimlendirir.
• Yetişkinlerin zamansız müdahaleleri çocuğu yanlış yönlendirebilir.
• Çocuklar, Montessori materyalleriyle hazırlanmış bir ortamda tercihlerini bağımsız olarak yapabilirler.
• Çocuklar istedikleri materyalle istedikleri kadar oynayabilmelidir.
• Öğrenmede her çocuğun farklı ritmi olduğundan yola çıkılarak her çocuğa istediği kadar tekrar etme fırsatı sunulmalıdır.
• Çocuklar önce kendi hatalarını bulur ve ardından düzeltme evresine geçerler.
• Yetişkinlerden bağımsız bir yaşamın temelleri doğal olarak gerçekleşir.
  
  

Dünyada Montessori

Montessori eğitim modeli farklı ülkelerde başarıyla uygulanmaktadır. Bu sistemle çalışan okullar velilerin en çok tercih ettikleri kurumlar arasında gösterilebilir. Amerika’dan Kanada’ya, Pakistan’dan Hollanda’ya, Almanya’dan İtalya’ya kadar dünyanın dört bir yanında uygulanan sistemin ülkemizde de yerleşmesi için modern Türkiye’nin kurucusu olan Gazi Mustafa Kemal Atatürk konuyla yakından ilgilenmiştir. Montessori eğitim veren kurumlardan mezun olan ünlü isimler arasında;

• Nobel ödüllü edebiyatçı Gabriel Garcia Marquez
• Amazon kurucusu Jeff Bezos
• En iyi kadın oyuncu ödüllü Helen Hunt
• İngiliz kraliyet ailesinden Prens William ve Prens Harry sayılabilir.
  
  

Çocuklarını Montessori eğitimi veren kurumlara göndermeyi tercih eden ünlülerin sayısı da çok fazladır.

Çocuk Gelişimi Nasıl Desteklenir?

Montessori sınıflarına yerleştirilen her bir materyal, çocuk gelişiminin farklı yönlerini açığa çıkarır. Kendi hızında öğrenen özgür çocuklar, ömür boyu sürecek deneyimleri için sağlam temelli bir bina inşa ederler. Doğumdan yetişkinliğe kadar eğitim ve öğrenim alanında destek görevi üstlenen Montessori modeli, bireysel gücü ilgi alanlarına odaklanarak besler. Dünyayı keşfederken aynı zamanda da tüm sistemleri anlayan ve onlara saygı duyan bireyler çevre bilinciyle yetişir.

Montessori Eğitiminde Yemek Düzeninin Önemi

Çocukların yemek düzeninin oturtulması annelerin en önem verdiği konular arasında yer alır. Montessori eğitiminde temel değerin çocuğun kendi kendine yetmesi olduğu unutulmamalıdır. Sofra kurmaktan kaldırmaya, yemek yemeden yemek hazırlamaya kadar her aşamada desteklenen çocuklar, ömür boyu devam edecek sağlıklı yeme alışkanlıkları kazanırlar.

Bu yazımızda Maria Montessori kimdir ve montessori ne demek sorularına yanıt aradık. Doğumda başlayan ve ömür boyu devam eden eğitim ve öğrenim alışkanlıkları yaşam kalitesine ve hayat başarısına doğrudan etki eder. Çocuklara birey olarak var olduklarını, her şartta kabul gördüklerini ve ihtiyaç duydukları hallerde ebeveynlerinin yanlarında olduklarını hissettirmek ideal bir aile kavramının temel taşlarıdır.

1 - 2 Yaşındaki Bebekler İçin Eğitici Oyun ve Oyuncaklar!