Çocuğunuzun İnce Motor Becerilerini Geliştirecek 10 Harika Etkinlik

Motor becerisi, kısaca bireylerin hareket edebilme yeteneğini ifade eder. Motor becerilerimiz kaba ve ince motor becerileri olarak iki sınıfta değerlendirilir. Emekleme, yürüme, koşma gibi büyük kas gruplarımızı kullanarak gerçekleştirdiğimiz hareketler kaba motor becerilerimiz ile ilgiliyken, yazı yazma, makas kullanma gibi daha küçük kas gruplarını kullanarak gerçekleştirdiğimiz hareketler ince motor becerilerimizi ifade eder. Tüm bu yetenekler, aslında kas ve sinir sisteminin sağlıklı gelişimiyle birlikte kazanılır. Ancak çevresel faktörlerin de motor beceriler üstündeki etkisi inkâr edilemez. Bu nedenle ebeveynler olarak çocukların sadece kas ve sinir sisteminin gelişmesini beklemek ve bu gelişime dışarıdan katkı sağlamamak, doğru bir davranış olmayacaktır. Anne babalar mümkün olduğunca kaba ve ince motor becerilerini geliştiren etkinlikler ile çocukların gelişim süreçlerine destek olmalıdır.

Kaba motor becerilerini geliştiren etkinliklere burada değinmiştik. Bu yazımızda ise ince motor becerileri geliştiren etkinlikler ve oyunlara yer vereceğiz.

Çocukların İnce Motor Becerileri Nasıl Gelişir? Etkinlik Önerileri

İnce Motor Becerisi Nedir?

İnce motor becerileri, küçük kas gruplarını kullanarak gerçekleştirdiğimiz hareketlerdir. Örneğin çocukların kalem tutması veya kaşık kullanabilmesi doğrudan ince motor becerileriyle alakalıdır. Küçük kas becerileri yeterince gelişmeyen çocuklar giysilerini giyip çıkarma veya yemek yeme gibi eylemlerde zorluk yaşar. Bu da çocuğun özgüvenini düşürerek olumsuz yönde etkilenmesine neden olur. Ayrıca ince motor becerileri, çocukların okul başarısını da doğrudan etkiler. Eğitim öğretim hayatına ilk kez atılan çocuklar daha önce kalem tutmaya alıştırılmamışsa, birinci sınıfa başladığında zorluk çekebilir. Dolayısıyla anne babaların, okul hayatına başlamadan önce motor becerilerini geliştirecek etkinlikler ile çocuklarını okula hazırlaması oldukça önemlidir.

İnce Motor Becerileri Nasıl Geliştirilir?

Çocukların motor becerilerinin gelişmesi için çeşitli etkinlikler yapılabilir. Ancak etkinlik seçerken çocuğun yaşı göz önünde bulundurulmalıdır. Kendisinden büyük çocukların yapabileceği etkinlikleri çocuğunuzdan beklemek, genellikle gerçekleşmeyecek bir istek olur. Bu sebeple ebeveynlerin, çocuğunun gelişimini takip etmesi ve hangi yaşta neler yapabileceğini öğrenmesi gerekir. Örneğin dört yaşındaki bir çocuktan parmaklarını kullanarak ipe boncuk dizmesi beklenebilir ama bu etkinlik 3 yaşındaki bir çocuk için biraz zor olabilir. Buradan yola çıkarak, çocukların ay ay neler yapabileceğini sizler için aşağıda listeledik. Ancak bu bilgilerin ortalama gelişim basamaklarını içerdiğini unutmayın.

Hangi Yaşta Neleri Yapabilir?

Her çocuk özeldir ve gelişim süreçleri farklıdır. Bu nedenle belirtilen yaşa rağmen çocuğunuzun aşağıdaki etkinlikleri yapamıyor olması, akla hemen gelişim geriliğini getirmemeli, bu süreçte ufak sapmaların olabileceği unutulmamalıdır. Ancak aile, çocuğun gelişiminden şüpheleniyorsa bir uzmandan yardım almak faydalı olacaktır.

0 – 4 Aylık Bebeklerde İnce Motor Becerileri

• İki kolunu aynı anda hareket ettirebilir..
• 2 – 3 ay civarı çevresindeki nesnelere uzanmaya başlayabilir.

4 – 12 Aylık Bebeklerde İnce Motor Becerileri

• 4. ay civarı elindeki eşyayı sıkabilir.
• 12. ay civarı nesneyi baş ve işaret parmağı ile tutabilir.
• Bu dönemde el-göz koordinasyonları gelişir.
• Topu elleriyle yuvarlayabilir.
• Kitabın sayfalarını çevirebilir.

1 – 2 Yaşındaki Bebeklerde İnce Motor Becerileri

• Desteksiz bir şekilde oturup dengesini ayarlarken iki elini de oyun için kullanabilir.
• Boya esnasında bütün kol omuzdan destek alarak boyama yapabilir.
• 2 yaşına yaklaşırken parmakları ayrı hareket etmeye başlar, bu dönemde işaret parmaklarını kullanabilir.

2 – 3 Yaşındaki Bebeklerde İnce Motor Becerileri

• Elini kullanırken omzundan daha az destek almaya başlar.
• Kalemi parmağı ile değil de kaba bir şekilde eli ile tutabilir.
• Çizgileri ve daireyi, anne babasını taklit ederek çizebilir.
• 3 yaşına yaklaşırken bir eliyle kağıdı tutarak makasla ikiye ayırabilir.
• Kaşık kullanmayı becerebilir.

3 – 4 Yaşındaki Çocuklarda İnce Motor Becerileri

• Kıyafetlerinin düğmesini ilikleyebilir.
• Parmaklarını yetişkinleri taklit ederek şaklatabilir.
• Anne babanın desteğiyle giyinip soyunurlar.
• Makasla düz bir çizgiyi kesebilir.

4 – 5 Yaşındaki Çocuklarda İnce Motor Becerileri

• Kare şeklini kağıttan keserek çıkarabilir.
• Çarpı ve kareyi anne babasına bakarak çizebilir.
• Çizgileri fazla taşırmadan boyama yapabilir.

5 – 6 Yaşındaki Çocuklarda İnce Motor Becerileri

• Kalem tutuşu biraz daha olgunlaşır.
• Makas tutuşu gelişir.
• Küçük alanları dikkatli bir şekilde boyayabilir.
• Çarpı, üçgen veya eşkenar dörtgeni anne babasına bakarak çizebilir.
• Kendisine gösterilen adını yazabilir.

Yaşa göre oyuncak seçimi nasıl yapılır?

İnce Motor Becerileri Nasıl Gelişir?

Aşağıda yer alan ince motor becerilerini geliştiren etkinlikler arasında çocuğunuzun yaşına uygun olanı seçerek gelişimine destek olabilirsiniz. İşte, çocukların ince motor becerilerini geliştiren oyunlar…

1. Oyun hamuru veya evde hazırlanan hamurlar ile oynamak, çocukların el ve parmak kaslarını yoğun bir şekilde kullanmasını sağlar. Bu da ince motor becerilerinin desteklenmesi anlamına gelir.

2. İpe boncuk dizerek bileklik veya kolye yapmak, yalnızca ince motor becerilerinin gelişmesini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda çocuğun eğlenceli vakit geçirmesine ve el-göz koordinasyonun gelişmesine yardımcı olur.

3. Evde işe yaramayan dergi ve gazeteleri kullanarak da çocuğun motor becerileri geliştirilebilir. Örneğin gazeteden kare veya dikdörtgen şekiller kesmek, ortaya çıkan şekillere boyama yapmak gibi birçok etkinlik gerçekleştirilebilir.

4. Boyama yapmak, çocukların el ve parmak kaslarını yoğun bir şekilde kullanmasını sağlar. Özellikle parmak boyasıyla yapılan etkinlikler çocukların daha fazla hoşuna gider.

5. Bebekler için ise tuşuna basıldığında ses çıkaran oyuncaklar faydalı olacaktır. Bu oyuncaklar sayesinde bebeğin parmak kasları güçlenir ve ince motor becerileri desteklenmiş olur.

6. Yaşına uygun yapbozlar da ince motor becerilerini desteklemek adına faydalı bir araçtır. Üstelik yapbozlar, çocukların analitik düşünme yeteneği kazanmasına da yardımcı olur.

7. Evdeki renkli bakliyatları kullanarak da çocuğunuzun el ve parmak kaslarının güçlenmesine yardımcı olabilirsiniz. Örneğin farklı renklere sahip mercimek, nohut, pirinç gibi bakliyatları küçük bir kasede karıştırıp, onları tek tek ayırmasını isteyebilirsiniz.

8. Parmak kuklalarda oynamak, el ve parmak kaslarını geliştirmenin mükemmel bir yoludur. Hatta parmaklarla duvarda gölge oyunu da oynanabilir.

9. Renkli çıkartmalarla (sticker) kendi yaptığı resmi süslemesi, çocuğun hem eğlenceli vakit geçirmesi hem de el ve parmak kaslarının güçlenmesini sağlar.

10. Son olarak, günlük hayatta çocuğun düğmelerini iliklemesine, fermuarını açıp kapatmasına, kaşığını tutmasına fırsat vermek, ince motor becerilerinin gelişmesine büyük ölçüde katkı sağlayacaktır.

Bebeklerin el becerilerini geliştiren oyun önerileri!