Ülkemizde Sık Karşılaşılan Bir Bebek Hastalığı: Raşitizm

Bebeklerde raşitizm hastalığı, diğer adıyla rikets, ülkemizde sıklıkla görülen ciddi bir hastalıktır. Türkiye'de görülme sıklıklığı %5 civarıdır. Son zamanlarda Sağlık Bakanlığı'nın başlattığı raşitizmi önleme programı sayesinde bu oranın biraz düştüğü düşünülmektedir. Raşitizm, her yaşta görülebilme ihtimali olmasına rağmen en çok 3 ay - 2 yaş aralığındaki çocuklarda görülüyor. En önemli nedeninin ise D vitamini eksikliği olduğu belirtiliyor.  

Bebeklerde Raşitizm Hastalığı Nedir?

Raşitizm; kalsiyum ve fosfor gibi kemiklerin gelişmesinde büyük katkısı olan minerallerin kemiklerde yeterince bulunamamasına bağlı olarak gelişen bir kemik hastalığıdır. Kemik dokusunu etkilemesiyle bilinmesine karşın, aslında vücuttaki pek çok sistemi etkileyen bir hastalıktır. Yetişkinlerde görüleni ise Osteomalazi olarak adlandırılır ve kalsiyum, fosfat gibi minerallerin eksiliğine bağlı kemik yumuşaması oluşmasıdır.

Raşitizm Nedenleri

Raşitizm hastalığının pek çok nedeni olabilir. Fakat, hastalığın gelişmesinin en önemli nedeni olarak D vitamini eksikliği gösterilmektedir. Daha ender olarak sindirim sistemindeki bozukluğa neden olan malabsorpsiyonun bir komplikasyonu olarak da ortaya çıkabilir. Raşitizm, bazen karaciğer ve böbrek hastalıklarına bağlı olarak da oluşabilir.  

Raşitizm Belirtileri

Bebeklerde raşitizm hastalığının en önemli belirtisi, kemiklerdeki eğriliklerdir. Diğer önemli belirtileri ise;

• Yürümede gecikme
• Zayıflık
• İştahsızlık
• Gelişme geriliği
• Dişlerin olması gerekenden geç çıkması
• Bıngıldağın geç kapanması
• Kemik uçlarında genişleme
• El, ayak bileklerinde şişlik,
• Bacaklarda parantez şeklinde veya dışarı doğru oluşan çarpıklaşma, eğrilik

Bu belirtileri, raşitizm hastası çocuklarda tespit edilen belirtilerdir. Fakat her zaman bu belirtilerin görülmesi, raşitizme işaret etmeyebilir. Dolayısıyla raşitizm hastalığından şüpheleniyorsanız, uzman bir hekimle görüşmelisiniz.

Raşitizm Tanısı Nasıl Koyuluyor?

Raşitizmin tespit edilebilmesi için bebeğin, kemik ve metabolizma uzmanlarınca muayene edilmesi gerekmektedir. Muayenede çocuğun fiziksel görüntüsü, röntgen filmi, kemik biyopsisi ve kan testi ile raşitizm teşhisi koyulabilir. Düz radyografiler, raşitizm teşhisinde kullanılan birincil görüntüleme yöntemidir.

Raşitizm Tedavisi

Raşitizmin tedavisi zor değildir ve erken müdahale edildiğinde vücuttaki tüm şekil bozuklukları giderilebilmektedir. Tedavide genellikle eksik olan D vitamini takviyesi uygulanmaktadır. Amaç, D vitamini eksikliğini giderip, depoları dolduracak kadar D vitamini verilmesidir. Tedavi aşamasında D vitamini ağız yoluyla verilebileceği gibi kas içine de enjekte edilebilir. Tedaviye başlanıldığında her gün, günlük D vitamini ihtiyacından fazla D vitamini 2-3 ay hastaya verilir. Nadir durumlarda ise gereken D vitamini tek dozda ağız yolundan verilir. Her iki uygulamanın da kendine göre avantajları ve dezavantajları bulunmakla birlikte, nasıl bir yol izleneceğine hekim karar verir.   

Tedavi Ne Kadar Başarılı?

Tedavi başladığında, biyolojik belirtiler tahmin edilenden çok daha hızlı bir sürede iyileşmeye başlar. İlk üç haftada kan, kalsiyum ve fosfat eksikliği normal düzeylere yükselir. Kemikler 3-6 hafta içerisinde yeniden mineral tutmaya başlar, kemik sınırlarının netliği yeniden belirir. Genel durum düzelerek kas gevşekliği yok olur. Tedaviye yeteri kadar erken başlanıldığında çocukta hastalığa dair hiçbir iz kalmaz, kemik şekli bozuklukları ortadan kaybolur. Tedaviye geç başlanıldığında ise kemiklerdeki şekil bozuklukları çok daha geç düzelir.  

Raşitizm Gelişmesi Nasıl Önlenebilir?

Raşitizm gelişmesini önlemek için genel kural; D vitamini almak ve sağlıklı beslenmedir. Besinlerde yeteri kadar D vitamini bulunmadığından, bebeklerin mutlaka güneş ışığına çıkartılması gerekir. Tabii bunu yaparken kavurucu sıcakları değil de öğleden sonra 3-4 gibi saatleri seçmeniz öneriliyor. Günde en az 1 saat güneş ışığı alan bebeğinizin D vitamini eksikliği varsa giderilecek ve raşitizm görülme olasılığı düşecektir. Bunun yanında, doktorunuzun önerdiği D vitamini damlasını da düzenli kullanmak gerekmektedir.

*Bebeklerde başka bir kemik hastalığı olan doğumsal kalça çıkığı hakkında bilgi almak isterseniz, buraya tıklayabilirsiniz.