Plasentanın Rahim Ağzını Kapatması: Plasenta Previa

Bebeğin eşi olarak da bilinen plasenta, gebelik boyunca anne ve bebek arasındaki madde alışverişini sağlamaktadır. Bebeğe besin ve oksijeni taşır, atıkları ondan uzaklaştırır. Çoğu zaman rahmin yan tarafına veya yukarısına yerleşir. Ancak bazı durumlarda direkt rahim ağzının üstüne yerleşerek doğum yolunu kapatır. İşte bu durum Plasenta Previa olarak adlandırılır. Yaklaşık 300 gebelikte 1 görülen Plasenta Previa’nın tanısı ultrason ile rahatlıkla konabilir.

Plasenta Previa’nın Risk Faktörleri

Plasenta Previa’ya neden olan faktörler tam olarak bilinmese de bazı risk faktörleri saptanmıştır. Buna göre;

• Daha önce rahim ile ilgili operasyon geçirmiş olmak, (kürtaj, sezaryen ameliyatı vb.)
• Çoğul gebelik,
• İleri yaş gebeliği,
• Daha önceki gebeliklerde plasenta previa yaşamış olmak,
• Sigara kullanımı.

Plasenta Previanın Çeşitleri

Plasenta Previa, plasenta ile serviks arasındaki ilişkiye göre 4 grupta değerlendirilir.

Tam Plasenta Previa: En ağır formudur. Plasenta rahim ağzını tamamen kapatmıştır.

Kısmi Plasenta Previa: Plasenta rahim ağzının yalnızca bir kısmını kapatmıştır.

Marjial Plasenta Previa: Plasenta rahim ağzına yakındır ancak rahim ağzını kapatmaz.

Alt segment yerleşimli: Plasenta rahim ağzına temas halinde değildir ancak 2 santimetre kadar yakındır.

Bende Plasenta Previa Olduğunu Nasıl Anlarım?

Plasenta Previa belirtileri arasında en sık rastlanan semptom aniden gelişen, tekrarlayıcı özelliği bulunan ağrısız kanamalardır. Bu kanamalar genellikle gebeliğin ikinci üç aylık döneminde gerçekleşir. Böyle bir durumla karşılaşırsanız mutlaka doktorunuza görünmeniz gerekir. Doktorunuz, ultrason ile tanı koyabilir. Daha sonra doktorunuz; siz ve bebeğinizin sağlık durumu, doğuma ne kadar süre kaldığı, plasentanın tam konumu gibi bazı faktörleri birlikte değerlendirilerek bir plan çizecektir. Kesin tanı konan kadınların, kanamayı başlatabilme ihtimaline karşı ağır fiziksel aktivitelerden ve cinsel ilişkiden kaçınması gerekmektedir.

Plasenta Previa’nın Riskleri

Plsentanın doğum yolunu kapatacak şekilde yerleşmesinin anne ve bebek için bazı riskleri bulunur. Anne için değerlendirecek olursak; açık renkli ve ağrısız olan kanamalar şiddetli bir şekilde meydana gelirse annede şok belirtileri görülebilir. Tekrarladığında ise anemiye sebep olabilir. Aynı zamanda plasenta previa, plasentanın rahim duvarına yapışmasına yol açabilir. Doğum sonrasında plasentanın ayrılmasını zorlaştıran bu durum, çok nadir olarak rahmin alınmasını dahi gerektirebilecek kadar ciddi olabilir. Bebek için risklerinden bahsedecek olursak; plasenta previa bebeğin pozisyonunu etkileyebilir. Doğuma yakın zamanlarda bebeğin baş aşağı pozisyonda olması gerekirken, poposu aşağıda olacak şekilde durabilir. Aynı zamanda erken doğuma neden olabilir ve prematüreye bağlı sorunlar yaşanabilir.

Plasenta Previa'nın Doğum Şekline Etkisi

Plasenta Previa olan gebeliklerin çoğunda sezaryen ameliyatına başvurulur. Ancak plasenta doğum kanalını tam anlamıyla kapatmamışsa, bir ihtimal normal doğum denenebilir. Şayet 34. haftaya gelinmiş olmasına rağmen plasentanın konumu hala değişmemişse, bu tarihten sonra plasentanın doğum yolunu açması pek beklenen bir durum değildir. Bu nedenle kanama riskine karşı sezaryen doğum için tarih belirlenebilir. Bu tarih belirlenirken bebeğin akciğer gelişimi göz önünde bulundurulur ve gerekirse hızlandırmak için ilaç tedavisine başvurulur. 

Aktif kanama varlığında ise anne için en uygun yaklaşım doğumun gerçekleştirilmesidir. Bunun için öncelikle anneye damardan sıvı ve gerekli görülürse kan verilerek annenin durumu iyileştirilir. 

Gebelik haftası küçükse, rahim kasılmaları ve buna bağlı kanamayı durduracak ilaçlar verilir. Buradaki amaç bebeğin gelişimi için zaman kazanmaktır. İdeal doğum zamanı bebeğin 2500 gr. olması ve 36. haftanın tamamlanmasıdır.