Smear Testi: Nedir, Nasıl Yapılır?

Smear testi; rahim ağzındaki kanser hücrelerinin, kanser öncüsü hücrelerin veya enfeksiyonların saptanabilmesi için faydalanılan bir testtir. Sizler için hazırladığımız bu yazıda; smear testinin yapılışından sonuçların değerlendirilmesine kadar birçok detayı derledik. Hazırsanız başlayalım...

Smear Testi Nasıl Yapılır?

Smear testinin yapılışı, toplumda bilinenin aksine oldukça basit ve ağrısızdır. Test, adet döneminde yapılmaz. Yapılacak en iyi zaman regl kanamasından sonraki 10 – 20. günler arasıdır. Testten önceki 48 saat içinde cinsel ilişkiye girilmemesi, vajina içinin yıkanmaması veya vajina içine herhangi bir ilaç/krem sürülmemesi gerekir. Ayrıca vajinal enfeksiyon varsa önce tedavisinin yapılması, daha sonra smear alınması doğru bir yaklaşım olacaktır.

Smear testi için öncelikle vajinaya spekulum yerleştirilir. Bu sayede rahim ağzı çok daha net görünür. Ardından ufak bir fırça ile rahim ağzından örnek hücreler toplanır. Toplanan hücreler cam üzerine yayılır ve incelenmesi için patoloji bölümüne gönderilir. Smear testinin pozitif olması durumunda, yani anormal hücrelerin varlığı saptandığında HPV testi ve kolposkopi de yapılabilir.

Smear Testi Sonucu Nasıl Değerlendirilir?

Smear testi sonucu raporlanırken Bethesta sistemi kullanılır. Test sonucunun negatif olması, rahim ağzında anormal hücrelere rastlanılmamış olduğu anlamına gelir. Smear testinin pozitif olması ise rahim ağzında anormal hücreler var demektir. Ancak test sonucunun pozitif olması, her zaman kişinin rahim ağzı kanseri olduğu anlamına gelmez. Servikal enfeksiyonlar veya prekanseröz (kansere dönüşme riski olan) hücreler pap smear testinin pozitif çıkmasına sebep olabilir. Bununla birlikte, smear testi sonucu aşağıdaki şekillerde raporlanabilir;

ASCUS (Önemi Tanımlanamamış Atipik Skuamöz Hücreler): Servikal hücrelerde bir değişim saptanmıştır. Ancak değişimin kanser hücresi mi yoksa iyi huylu bir lezyon olup olmadığı belirlenememiştir. Bu sebeple ileri tetkik yapılması gerekir.

LSIL (Düşük Dereceli İntraepitelyal Lezyon): Saptanan anormallikler hafif seviyededir. Çoğu zaman kendiliğinden vücuttan atılan düşük riskli HPV ile enfeksiyonlar sonrası görülür.

HSIL (Yüksek Dereceli İntraepitelyal Lezyon): Rahim ağzındaki hücrelerde belirgin bir değişiklik vardır. Kansere dönüşme açısından çok dikkatli olmak gerekir.

Smear testi bir tarama testidir. Bu nedenle sonucu pozitif çıkan hastalara kesin tanı koyabilmek için kolposkopi, biyopsi veya servikal küretaj yapmak gerekebilir. Kolposkopi, spekulum yardımıyla vajinanın genişletilerek rahim ağzı ve vajina gerisinin mikroskop ile detaylı bir şekilde incelenmesidir. Bu sırada servikste anormal yapılar tespit edilirse ufak bir parça alınarak patolojiye gönderilir. Ayrıca kolposkopi esnasında anormal dokuların dondurularak veya lazerle çıkarılması, kanserin önlenmesinde oldukça etkilidir. Tüm bu süreç esnasında hekim gerekli görürse HPV testi de isteyebilir.

Smear Testi Neden Önemlidir?

Rahim ağzındaki hücrelerde zamanla bozukluklar meydana gelebilir. Smear testinin amacı bu bozuklukları erken evrede fark edip kansere dönüşmeden tedavi edebilmektir. Normal hücrelerin kanserleşmesine sebep olan en önemli etken Human Papilloma  (HPV) olarak adlandırılan virüstür. Genellikle cinsel yolla bulaşan HPV, genital bölgede siğiller veya kanser öncüsü hücreler oluşmasına sebep olabilmektedir. HPV’nin birçok türü olsa da en sık karşılaşılanları 6-11-16 ve 18’dir. HPV aşısı, sık karşılaşılan bu türlere karşı etkili bir aşıdır.

Bununla birlikte diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklar, sigara kullanımı, kişinin birden fazla cinsel partneri olması, bağışıklık sisteminin baskılanması ve çok sayıda doğum yapmak da rahim ağzı kanseri riskini yükseltmektedir.

Smear Testi Kesin Sonuç Verir mi?

Smear testi bir tarama testi olduğundan kesin sonuç vermez. Şüpheli durumlarda kesin tanı için servikal biyopsi yapılarak alınan örnek patolojiye gönderilir. Biyopsi sonrası aşağıdaki farklı sonuçlar rapor edilebilir.

1. Normal Hücreler

Pap smear testi sonucu hücresel bozukluk bulguları görülse de patolojik inceleme temiz çıkabilir. Böylesi bir durumda 3 – 4 ay sonra smear testini yenilemek yeterlidir.

2. CIN 1:

Smear testinin 3 – 4 ay sonra tekrar edilmesi gerekir.

3. CIN 2 ve CIN 3

Bu rapor sonrası rahim ağzının üst tabakası LEEP yöntemi ile alınır. Alınan doku yeniden patolojiye gönderilir.

4. Rahim Ağzı Kanseri

Kanser teşhisi net olarak konur ve tedavi planı çıkarılır.

Pap Smear Sonrası Kontroller Nasıl Olmalı?

Test sonrası rahim ağzında kanser öncüsü hücreler saptanırsa, hastanın düzenli aralıklarla smear testini tekrarlaması gerekir. Eğer kontroller aksatılırsa öncü hücreler yıllar içinde kansere dönüşebilir ve erken tedavi şansı kaybedilebilir. Bu nedenle kadın doğum uzmanlarının önerdiği periyotlarda smear testinin yapılması hayati önem taşımaktadır.

Rahim Ağzı Kanserinin Belirtileri Nelerdir?

Rahim ağzı kanseri, kadınlar arasında en sık görülen kanser türlerinden biridir. Geç fark edildiğinde hayati sonuçlar doğurabilen bu kanser türü, smear testi ile erken dönemde fark edilip başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Böylesine sık görülen rahim ağzı kanserinin belirtilerini bilmek de erken evrede hastalığı yakalamak adına önemlidir. Rahim ağzı kanserinin en sık görülen belirtileri şu şekilde sıralanabilir;

• Adet dönemleri arasında hafif lekelenme veya ara kanama,
• Menapoz sonrası kanama,
• İlişki sırasında kanama,
• İlişki sırasında ağrı,
• İdrar sırasında ağrı,
• Bel ve kasık ağrısı,
• Kötü kokulu vajinal akıntı artışı olabilir.

Özetlemek gerekirse, rahim ağzı kanseri çok sık karşılaşılan bir kanser türü olsa da hücre anormallikleri smear testi ile erken dönemde fark edilip kanserleşmenin önüne geçilebilir. Bu nedenle özellikle 30 yaş üstü aktif cinsel yaşamı olan her kadın, doktorunun önerdiği periyotta pap smear testi yaptırmalıdır.