Doğum Yapan Çalışan Kadınların Hakları Nelerdir?

Doğum Yapan Çalışan Kadınların Hakları

Doğum yapan kadınların mevzuattan kaynaklanan birçok hakları bulunuyor. Bu yazımızda, doğum yapan çalışan kadınların hakları arasında olan yarım çalışma ödeneğini, doğum iznini, part – time (kısmi süreli) çalışmayı, geçici iş göremezlik ve emzirme ödeneğini açıklayacağız.  

Doğum izni

Kadın işçilere doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalık bir doğum izni verilir. Bu süreler içinde kadın işçi çalıştırılamaz. Çoğul gebelik durumunda doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta süre eklenir. Gebe işçinin sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir.  

Yarım çalışma ödeneği

Doğumdan önce 8 hafta ve doğumdan 8 hafta olmak üzere 16 haftalık ve çoğul gebeliklerde 18 haftalık sürenin bitiminden itibaren kadın işçilere istekleri durumunda;

• Birinci doğumda 60 gün,
• İkinci doğumda 120 gün,
• Sonraki doğumlarda ise 180 gün,

Devlet tarafından yarım çalışma ödeneği ödenecek. Yarım ücretin günlük tutarı asgari ücret olacaktır.  

Part – time çalışma isteği

İşçi, ücretsiz iznin, analık izninin veya ücretsiz iznin bitiminden itibaren çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar herhangi bir zamanda kısmi süreli çalışma talebinde bulunabilecek. Kısmi süreli çalışma isteği, ücretsiz izin süresi kesilerek de yapılabilecek. Bu durumda ücretsiz iznin tamamının kullanılması şartı aranmaz. Kısmi süreli çalışma talebi, bu haktan yararlanmaya başlamadan en az bir ay önce işçi tarafından yazılı olarak işverene bildirilir. İşçini kısmi süreli çalışma talebinde, kısmi süreli çalışmaya başlayacağı tarih ile tüm iş günlerinde çalışılacak olması halinde çalışmanın başlama ve bitiş saatleri, haftanın belirli günlerinde çalışılacak olması durumunda ise tercih edilen iş günleri yer alacak.  

İş göremezlik ödeneği

Doğum yapan işçiye geçici iş göremezlik ödeneği ödenebilmesi için;

• Doğumdan önceki 1 yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta pirimi bildirilmiş olması,
• İstirahatın başladığı tarihte sigortalılık niteliğinin sona ermemesi,
• Doğum olayının gerçekleşmiş olması
• Bu süre içerisinde işyerinde çalışmamış olması gerekir.

Buna göre, doğumdan öncesi 8 (7*8=56 gün) ya da çoğul gebelik halinde 10 (7*10=70 gün) haftalık istirahata ayrılan ya da 3 hafta kalıncaya kadar çalışabileceğine dair rapor alan fakat daha önce erken doğum yapan kadın sigortalıya doğum yapacağı tarihten önce yani erken doğum nedeni ile kullanamadığı günler doğum sonuna ilave edilerek geçici iş göremezlik ödeneği ödenir. Geçici iş göremezlik ücreti yatarak tedavilerde günlük maaşın yüzde 50’si, ayakta tedavilerde de üçte ikisidir.  

Emzirme ödeneği – süt parası

Sigortalı kadına emzirme ücreti verilebilmesi için doğumdan önceki bir yıl içerisinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları priminin adına bildirilmiş olması gerekiyor. 2017 yılında 133 lira emzirme ödeneği ödeniyor. 

Bakmanızda Fayda Var: Anne Çalışmıyorsa ‘Süt Parası’ Alabilir mi?