Zatürre Nedir? Bebeklerde Zatürre Belirtileri ve Tedavisi
Pnömoni veya bilinen ismiyle zatürre, bulaşıcı bir akciğer hastalığıdır. Virüs, bakteri veya nadiren mantar gibi patojenlerin akciğere ulaşmasıyla ortaya çıkan bu hastalık, her yaştan insanı etkileyebilir ancak özellikle 2 yaş altı bebeklerde ölümcül olabilmektedir. Bu nedenle, sizler için hazırladığımız bu yazıda bebeklerde zatürre belirtileri, nedenleri ve tedavisi ile ilgili tüm bilinmesi gerekenleri derledik. Hazırsanız hemen başlayalım!
Zatürre Nedir?
Zatürre veya diğer ismiyle pnömoni, akciğerdeki keseciklerin iltihaplı bir sıvıyla dolmasıdır. Bakteriler, virüsler veya nadiren mantar enfeksiyonlarının akciğere ulaşmasıyla ortaya çıkan bu hastalık oldukça bulaşıcıdır. Ayrıca ülkemizdeki 0 – 4 yaş arası bebeklerde ilk sıralardaki ölüm nedenlerinden biridir. Zatürre her yaştan insanı etkileyebilir ancak bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde, 2 yaş altı bebeklerde ve 65 yaş üstü insanlarda daha tehlikeli sonuçlara yol açabilir. Peki, zatürre nasıl bulaşır?
Bebeklerde Zatürre Neden Olur?
Bebeklerde zatürre nedenleri yetişkinlerle aynıdır. Çeşitli virüs, bakteri veya mantar enfeksiyonlarının akciğerlere ulaşması sonucu gelişen zatürre, en çok da aşağıdaki şekillerde bulaşır:
1. Toplum Kökenli Bulaş
Enfekte kişinin öksürmesi, hapşırması veya tükürmesiyle ortaya saçılan damlacıkların başkaları tarafından solunması yoluyla bulaşmasıdır. Toplumda en sık görülen bulaşma türüdür.
2. Hastane Kaynaklı Bulaş
Kişinin herhangi bir hastalığı nedeniyle hastaneye gitmesi ve burada pnömoniye yol açabilecek patojene maruz kalmasıdır. Hastanedeki patojenler farmasötik ilaçlara karşı daha dirençli olduğundan hastane kaynaklı bulaşmalar daha tehlikeli olma eğilimindedir.
3. Aspirasyon Pnömonisi
Yiyecek veya içeceğin akciğerlere kaçması ve burada enfeksiyona yol açmasıyla gelişir.
Bebeklerde Zatürre Riskini Artıran Faktörler Nelerdir?
Aşağıdaki faktörler, bir bebeğin zatürreye yakalanma riskini artırabilmektedir:
- İki yaşından küçük olmak
- Sigara dumanına maruz kalmak
- HIV, AIDS veya kanser tedavisi nedeniyle zayıflamış bağışıklık sistemi
- Kistik fibrozis veya astım gibi akciğer hastalıkları
- Mevcut akciğer enfeksiyonları
- Kalabalık bir ortamda yaşamak
Bebeklerde Zatürre Belirtileri Nelerdir?
Bir bebek her mevsimde zatürre olabilir ancak en sık ilkbahar, sonbahar ve kış aylarında görülür. Bununla birlikte bebeklerde zatürre belirtileri arasında en göze çarpan semptomlar nefes alma zorluğu ve ateştir. Ayrıca zatürre olan bebeklerde sıklıkla görülen diğer belirtiler şu şekildedir:
- Kusma
- İshal
- İştah kaybı
- Hırıltı
- Hızlı nefes alma
- Öksürük
- Uyuşukluk
- Solgunluk
- Zayıflık, enerji kaybı
- Olağandışı telaş
- Gri veya mavimsi bir cilt
Bebeklerde Zatürre Nasıl Teşhis Edilir?
Bir doktor, bebeğin zatürre olup olmadığını anlamak için çeşitli testler yapabilir. Ama öncesinde ebeveynlerinden bebeğin gösterdiği semptomların kapsamını ve tıbbi geçmişini dinlemek ister. Ardından fiziksel muayene gerçekleştirip stetoskop kullanarak bebeğin ciğerlerini dinleyebilir. Bununla birlikte kesin tanı için aşağıdaki testlerden faydalanılabilir:
- Göğüs röntgeni
- Mukus veya balgam testi
- Kan testi
- Solunum fonksiyon testi
Bebeklerde Zatürre Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bebeklerde zatürre tedavisi, hastalığa yol açan patojenin türüne göre planlanır. Eğer bakteriyel zatürre söz konusuysa tedavide antibiyotiklerden faydalanılır. Antibiyotik tedavisinin uzunluğu ve veriliş şekli enfeksiyonun şiddetine göre belirlenir. Ağır vakalarda hastanede yatış ve ilaçların damardan verilmesi gerekebilir. Bununla birlikte antibiyotik tedavisine başladıktan birkaç gün sonra iyileşme görülse de enfeksiyonun nüks etmemesi için doktorun önerdiği süre boyunca ilaçlara devam edilmelidir. Virüs nedeniyle gelişen zatürreler için ise etkili bir ilaç tedavisi yoktur. Bu nedenle vücudun enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olabilmek için ateş kontrolü, dinlenme ve yeterli beslenme hayati öneme sahiptir. Ayrıca oda havasının nemlendirilmesi ve nebülizör yardımıyla bebeğe bazı ilaç verilmesi semptomların hafiflemesine yardımcı olabilir. Tüm bunlara ek olarak bebeğin burnunun düzenli olarak temizlenmesi ve doktorun reçete ettiği ilaçların düzenli kullanımı, iyileşmenin hızlanması için oldukça önemlidir.
Zatürre Nasıl Önlenir?
Aşağıdaki adımlar bebeğinizin zatürre olma riskini azaltabilir:
1. Bağışıklama
Bağışıklama, aşı yoluyla söz konusu hastalığa karşı korunma yöntemidir. Çocuk doktorunuzun önerdiği dönemde bebeğinize zatürre aşısı yaptırarak patojenlerden korunmasına yardımcı olabilirsiniz.
2. İyi Hijyen
Bebekler genellikle enfekte olan yakın çevresi nedeniyle hastalıklara yakalanır. Bu nedenle hasta aile üyelerinin iyileşinceye kadar bebekle arasına mesafe koyması gerekir. Emzirme sırasında veya rutin bakımları esnasında maske takmak, öncesinde elleri yıkamak ve evi bol bol havalandırmak bu anlamda oldukça önemlidir. Ayrıca bebeğin sigara dumanına maruz kalmaması da zatürre riskini düşüren bir diğer faktördür.
3. Doğru Beslenme
Bebeğin doğru, dengeli ve sağlıklı beslenmesi bağışıklığını güçlendirerek hastalıklara karşı daha güçlü olmasını sağlar. Bu nedenle ebeveynler bebeklerinin beslenmesine dikkat etmeli, her besin grubunu dengeli bir şekilde tüketmesini sağlamalıdır.
Bu içeriğimiz de ilginizi çekebilir:
Bebeğiniz Böyle Öksürüyorsa Krup Olabilir!
Kaynak: 1