Plasenta Yetmezliği: Nedir, Nasıl Anlaşılır?
Plasenta yetmezliği, plasentanın yeterince gelişememesi veya fonksiyonunu yerine getirememesi olarak tanımlanabilir. Sizler için hazırladığımız bu yazıda, plasental yetmezlik belirtileri, nedenleri ve olası komplikasyonlarından bahsettik.
Plasenta Yetmezliği Nedir?
Halk arasında bebeğin eşi olarak da bilinen plasenta, gebelik boyunca anne ve bebek arasındaki tüm madde alışverişini sağlayan geçici bir organdır. Bebeğe oksijen ve besin taşırken aynı zamanda atık maddeleri de ondan uzaklaştırır. Bebeğin doğumundan hemen sonra ise vücuttan dışarı atılır.
Buradan da anlaşılacağı üzere plasenta, anne karnındaki bebeğin sağlıklı bir şekilde büyüyebilmesi için hayati bir rol üstlenir. Plasentanın yeterince gelişememesi veya fonksiyonunu yerine getirememesi ise plasenta yetmezliği olarak adlandırılır. Birçok nedene bağlı olarak gelişebilen plasental yetmezlik, erken doğumdan fiziksel ve zihinsel problemlere kadar pek çok komplikasyona neden olabilir. Bu nedenle erken teşhis ve müdahale için rutin muayenelerin aksatılmaması gerekir.
Plasenta Yetmezliği Belirtileri Nelerdir?
Plasenta yetmezliği genellikle anne adayının hissedebileceği bir belirti vermez. Ancak bebeğin hareketlerinde azalma varsa veya büyümenin yavaşladığı düşünülüyorsa muayene olmakta fayda vardır. Zira bu bulgular, bebeğin yeterince beslenemediğinin bir işareti olabilmektedir.
Rahim İçi Gelişme Geriliği Nedir?
Plasental Yetmezlik Neden Olur?
Plasenta yetmezliğinin en önemli nedeni anne adayındaki dolaşım bozukluklarıdır. Ani tansiyon değişimleri ve diyabet gibi hastalıklar plasental yetmezliğe neden olabilmektedir. Bununla birlikte plasenta yetmezliğinin nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
- Çok fazla doğum yapmış olmak,
- Çoğul gebelik,
- Daha önce geçirilen rahim operasyonları,
- Obezite,
- Yüksek tansiyon,
- Pıhtılaşma bozuklukları,
- Bazı ilaçlar.
- Uyuşturucu madde, alkol ve sigara kullanımı.
Plasenta yetmezliğine neden olabilen bu risk faktörlerinin bazıları kontrol edilemezken kimileri kontrol altına alınabilir. Örneğin daha önce çok sayıda doğum yapmış olmak kontrol edilebilen bir risk faktörü değildir. Ancak annedeki şeker veya tansiyon gibi hastalıklar uygun bir tedavi ve diyet programıyla kontrol altına alınabilir. Bu nedenle çeşitli hastalığı olan anne adaylarının önce hastalığını kontrol altına alması ve planlı bir şekilde gebe kalması önerilmektedir.
Plasenta Yetmezliği Nasıl Teşhis Edilir?
Yukarıda da değindiğimiz gibi plasenta yetmezliği genellikle anne adayının hissedebileceği belirtiler vermemektedir. Bu nedenle rutin muayeneleri aksatmamak oldukça önemlidir.
Plasental yetmezlikten şüphelenen hekimler teşhis için aşağıdaki testlerden faydalanabilir:
- Bebeğin boyunu ve plasentanın kalınlığını ölçebilmek için ultrason,
- Bebeğin karaciğerinde üretilen ve anne kanına karışan alfa-fetoprotein seviyesinin incelenmesi için kan testi,
- Bebeğin kalp atım hızını ölçmek için NST,
- Fundal yükseklik ölçümü.
Plasenta Yetmezliğinin Olası Komplikasyonları
Plasenta, bebeğe oksijen ve besin taşıyan hayati bir organdır. Bu organdaki herhangi bir problem bebeğin gelişimini doğrudan etkileyebilir. Zira yetersiz oksijen bebeğin büyümesini yavaşlatabilir, erken doğumu tetikleyebilir veya anne karnındaki bebeğin kaybına yol açabilir. Bununla birlikte, plasenta yetmezliğinin diğer komplikasyonları şu şekildedir:
- Anemi,
- Düşük kan şekeri,
- Düşük trombosit sayısı,
- Çocukta zihinsel veya fiziksel problemler,
- Oksijen eksikliğine bağlı olarak gelişen engeller,
- Vitamin ve mineral eksikliği.
Plasenta Yetmezliği Tedavisi
Plasental yetmezlik için günümüzde herhangi bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Ancak yavaş seyirliyse çeşitli yöntemlerle gebeliğin sağlıklı bir şekilde devam etmesi sağlanabilir. Bu noktada erken doğum riskine karşı ciğer geliştirici iğne yapılabilir, düşük doz aspirin ve vitamin takviyeleri önerilebilir. Bununla birlikte anne adayında tansiyon veya şeker hastalığı varsa bunların kontrol altına alınması için çeşitli tedaviler uygulanabilir. Ayrıca hekim duruma göre gerekli gördüğü anne adaylarına yatak istirahati verebilir. Hızlı seyirli vakalarda ise gebelik haftası elveriyorsa doğum başlatılabilir.
Kaynak 1