İshal Nedir?

İshal Nedir?

İshal nedir? Yirmi dört saat içerisinde üçten fazla sulu dışkılama ya da anne sütü alan bebeklerin her zaman olduğundan daha sulu ve sık dışkılaması olarak tanımlanır. İshal nedenleri arasında pek çok sorun yer alırken, ishalin gelişiminde bazı risk faktörleri oluşabilir. Bazı durumlarda ishale kusma, karın ağrısı ve ateş eşlik edebilir. Yılın her mevsimi gelişebilen ishalin, yazın yiyeceklerin daha çabuk bozulması, hijyen kurallarına uyulmaması ve beslenme alışkanlıkları değişimi nedeniyle görülme olasılığı daha yüksektir. Enfeksiyona bağlı ishal, dışkının ağız ve el teması yoluyla geçer. Süresi genellikle birkaç saatten bir kaç güne kadar değişebilir. Farklı nedenlerle ani başlayan ishallerde tedavi yöntemleri aynıdır.

İshal Nedenleri

Yılın her mevsimi görülebilen ishalin daha çok yaz mevsiminde tatil yerlerinde hijyenik kurallara tam uyulmaması, yiyeceklerin çabuk bozulması ve beslenme alışkanlıklarda yaşanan değişiklikler ishalin nedenleri arasında gösterilirken, ishal sebepleri arasında şu maddeler listelenmektedir.  

  • Gıda zehirlenmeleri,
  • Diş çıkarma,
  • Bazı gıdalara karşı hassasiyet,
  • Bağırsak enfeksiyonları: bakteriler, virüsler, parazitler ve diğer mikroplar,
  • Gereğinden fazla meyve ve meyve suyu tüketimi (özellikle üzüm ve elma) ve diğer ishal yapıcı gıdalar,
  • Antibiyotik kullanımı,
  • Alt ve üst solunum yolu enfeksiyonları,
  • Doğuştan metabolik hastalıklar.

 

  

İshal Belirtileri

İshalin belirtileri arasında en çok görülen belirtiler şöyle sıralanmaktadır;

  • Dışkılama sıklığının normalden daha artması,
  • Sulu dışkılama,
  • Dışkı miktarının artması,
  • Kusma,
  • Karın ağrısı,
  • Kanla karışık ve / veya sümüksü dışkı,
  • Huzursuzluk.

İshal Gelişimi ve Risk Faktörleri

Uzmanlar tarafından ishal gelişiminde bazı risk faktörlerinin olduğu ifade edilir. Bu risk faktörleri içerisinde şu durumlar yer alır.

  • Bebeğim doğumdan sonraki ilk 4 ay anne sütüyle beslenmemesi,
  • Emzik ve biberonun mikroplara çabuk bulaşması,
  • Besinlerin uygun şekillerde saklanmaması ve hazırlanmaması,
  • Uygun olmayan su kullanılması, kanalizasyon sisteminin bulunmaması ve hijyen kurallarına dikkat etmeme, kötü hijyen.

Kişiye Ait Risk Faktörleri

Bağışıklık sisteminin zayıf olması ve müzmin hastalıklar.   

İshalin Bulaşma Şekilleri

İshalin bulaşma şekilleri arasında en sık rastlanan durumun dışkının ağız ve el teması yoluyla olduğu belitilir. Bunun dışında sağlıksız saklama koşullarında uzun süre beklemiş besinler, uygun koşullarda hazırlanmamış konserveler, iyi pişirilmemiş besinlerle kaynağı belli olmayan içme suları da ishal nedenleri arasında gösterilir.  

İshalin Geçme ve Devam Etme Süresi

İshalin geçme ve devam etme süresiyle ilgili olarak çoğunlukla birkaç saatten bir kaç güne kadar değişebileceği ifade edilir. Bu süre dışında daha uzun sürebilen ishaller olabileceği gibi iki haftadan daha uzun süren ishallerin mutlaka doktor tarafından takibinin yapılması gerektiği belirtilir.

Tedavi Şekli

İshalin nedenleri farklı olsa da aniden başlayan ishallerde tedavi yaklaşımının aynı olduğu belirtilir. İshal olan bebeğe doktor onayı olmadan kesinlikle antibiyotik ya da diğer ilaçların verilmemesi gerektiğine dikkat çekilir. Küçük çocuklarda ishalin özellikle kusmanın eşlik ettiği durumlarda büyük su kaybına yol açacağından 5-7 gün içerisinde düzelebilecek bağırsak enfeksiyonlarında yeterli su verilmemesinin ölüme kadar gidecek ciddi sorunlara neden olabileceğinin unutulmaması istenir.

Bu Bebekler Risk Altında

İshal olduğunda emzirilmesi kesilen bebeklerin, yeterli sıvı verilmeyen çocukların, günde 2'den fazla kusması olan çocukların, 12 aydan küçük bebeklerin ve günde 8 ya da daha fazla sulu ishal yapan çocukların susuzluk açısından risk altında olduğu belirtilir. İshal olan bebek ve çocuklarda susuzluğu önlemek için, bebeğin hem sıvı hem de kalori ihtiyacının sağlanmasının önemli olduğu belirtilirken, bu dönemde yağsız çorba, pirinç suyu ve suyla seyreltilmiş sütle hazırlanan muhallebi, elma suyu ve ayran gibi sıvıların bebeğin susuzluğunu ve kalori ihtiyacını karşılamada etkili rol oynayacağı belirtilir. ishale bağlı sıvı kayıplarında altı (6) aydan küçük bebekler ve henüz ek gıdaya başlamamış bebekleri emzirmenin sıklaştırılması önerilir.   Yenidoğan Bebeklerde İshal ile ilgili detaylı bilgi için tıklayın.