Hamilelikte Annenin Psikolojisi Bebeği Nasıl Etkiler?

Anne hamileyken ne yaşıyorsa çocuk da doğunca onu yaşamaya başlıyor. Çocuk doğum öncesinde anne karnında, doğum esnasında ve doğum sonrasında yaşadıklarıyla şekilleniyor. Bu yüzden hamilelik döneminde annenin yediği, kokladığı, baktığı her şey, içinde yaşadığı ortam çocuk psikolojisinin ilk şekillendiricileri oluyor. Anne adayı hamileyken ne kadar iyiye güzele bakarsa bebek kendini o kadar iyi hissediyor. Çünkü bebek hissedebilen bir varlık. Bebeğin anne karnındaki dünyası dış dünyanın temsillerini oluşturuyor. Anne karnı bebek için güvenli, sıcak ,huzurlu bir yuva olursa dış dünyanın da böyle olduğunu hissedecek ve bu hayattan beklentilerini şekillendirecektir. Psikolog Zeynep Canbaş, hamilelikte anne ve çocuk psikolojisi ile ilgili bilinmesi gerekenleri anlattı...

Hamilelik Döneminde Psikolojiyi Etkileyen Faktörler

Hamilelik dönemi anne adayı için hormonların etkisiyle hem fiziksel hem de psikolojik değişikliklerin yaşandığı bir süreç. Başta kilo artışı gibi fiziksel değişimlere ek olarak aşırı hassasiyet, sebepsiz ağlama atakları, huzursuzluk ve kaygı sık görülüyor. Anne adayı bir yandan anne olmanın heyecanını yaşarken ve bebeğinin doğmasını sabırsızlıkla beklerken bir yandan da bebeğine yetememenin, iyi bir anne olamamanın endişesini yaşayabiliyor. Anne adayı olumlu ve olumsuz duyguları aynı anda yaşayabiliyor. Hem anne olmanın tadını çıkarıp hem de bir an önce bu süreçten kurtulmak isteyebiliyor. Kulaktan dolma korkutucu doğum hikayeleri, çevreden gelen olumsuz yorumlar ve tecrübeler anne adayında kaygı uyandırabiliyor ve kişi anne olmaktan korkuyor. Hamileliğin planlı olup olmaması, anne veya babanın ebeveyn olmaya ve aileye yeni bir bireyin katılmasına hazır olmayışı gibi sebepler bu süreci zorlaştırabiliyor. Dolayısıyla bebeğin istenen bebek olması, anne ve babanın ebeveyn olmaya hazır olması önem arz ediyor. Bu noktada çocuk sahibi olmadan önce “Ben ve eşim ebeveyn olmaya hazır mıyız? Bebek sonrası hayatımızda oluşacak değişikliklerin farkında ve buna hazır mıyız?” gibi soruları kendinize sormak etkili olacaktır.

Çocuğa Atfedilen Anlam

Daha anne karnındayken çocuğa atfedilen anlam çok önemli. Bir evliliği kurtarmak için çocuk sahibi olmak, kaybedilen bir çocuk yerine yeni doğan çocuğu koymak, çocuğu hayatının yaşam kaynağı olarak görmek gibi durumlar pek sağlıklı olmayacaktır. Çocuğunun cinsiyetini öğrendikten sonra memnun olmayan ailelerde çocuk belirtmese de ilerde cinsiyetinden hoşnut olmayabiliyor. Bebek anne rahmine düştüğü andan itibaren anne adayını stresten, korkudan arındırmaya çalışmak, bebeğe atfedilen anlamları düzeltmek önem taşımaktadır. Araştırmalar annenin yaşadığı stresin anne karnındaki bebeğe geçtiğini ve çocuğun yetişkinlik hayatını bile etkileyebildiğini göstermektedir. Hamileyken sigara içmek, alkol kullanmak, gereksiz ilaç almak nasıl bebeğin sağlığını olumsuz olarak etkiliyorsa stres de bebeğin gelişimini aynı şekilde olumsuz etkilemektedir. Örneğin matkap sesinden korkan bir çocuğun anne karnında sesten korkma öyküsü olabilir. Bebeğin korku öyküsü anneyle aynı çıkabilir. Elbette bunlar sadece ihtimallerdir ve böyle olmak zorunda değildir. Anne karnında yaşanılan stresin yarattığı kötü sonuçlar ileride telafi edilebilir.

Hamilelik Döneminde Yapılabilecekler

Anne adayının kaygıları çoksa, doğum travması varsa veya hiç doğum yapmamasına rağmen kulaktan dolma bilgilerle doğum korkusu yaşıyorsa, yetersizlik gibi duygular hissediyorsa doğum öncesinde anneyi rahatlatmak, annenin travmalarını çözmek, korkularını gidermek ve kaygılarıyla baş etmek üstüne çalışılabilir. Bu konuda gerek duyuluyorsa bir psikologdan destek alınabilir. Sosyal destek oldukça önemli bir faktör. Eş başta olmak üzere ailenin ve çevrenin desteğini almak anne adayına iyi hissettirecektir. Anne adayının ani duygudurum değişiklikleri olması çok doğaldır. Böyle bir durumda anne adayının yakın çevresinden destek görmesi yaşadığı olumsuz duygularla baş etmesini kolaylaştır ve daha iyi hissettirir. Bebeğin sağlığı kadar anne adayının fizyolojik ve psikolojik sağlığını düşünmek ve bunu hissettirmek anne adayını da özel hissettirir. Aynı zamanda kişinin ilk doğumu ise bu konuda çeşitli kaynaklardan doğru bilgi edinmesi belirsizliğin getirdiği kaygıları bir nebze de olsa giderebilir. Anne adayının hislerini fark etmek ve yargılamamak, her koşulda yanında olduğunu göstermek anne adayını daha iyi hissettirir.

Stres ve Öfke, Anne Karnındaki Bebeği Nasıl Etkiler?

En Zor Meslek Sahipleri

Sevgili anneler ve anne adayları unutmayın ki bebeğiniz daima sizinle ve sizi çok seviyor. Sizi görüyor, duyuyor ve hissediyor. Her zaman yanınızda olan bir yol arkadaşınız size kavuşmayı sabırsızlıkla bekliyor ve gün sayıyor. Bebeğinizle kurduğunuz sevgi dolu bağ onun güvenli liman anne karnından dış dünyaya geçişini kolaylaştıracak. Her şeyi mükemmel yapmak zorunda değilsiniz. Kendinize bu konuda esneklik tanıyın ve yetersiz hissetmeyin. Desteğe ihtiyacınız olduğunda bunu söylemekten kaçınmayın. Duygularınızı paylaşmaktan çekinmenize gerek yok. Hamilelik döneminde karmaşık hissetmeniz, ani duygudurum değişiklikleri yaşamanız, çoğu zaman yorgun ve endişeli hissetmeniz çok doğal. Hamileyken yaşadığınız fizyolojik ve psikolojik değişikliklerin geçici olduğunu unutmayın ve her anınızın tadını çıkarın.