Psikolog Zeynep Canbaş Yazdı: Doğum Sonrası Depresyon
Bebekli yaşam herkes için bir değişiklik gerektirirken bu değişikliklerden payını en çok alan kişi yeni doğum yapmış annedir. Annenin yaşadığı fizyolojik ve psikolojik değişikliklerin yanı sıra ilgilenmesi gereken bir de bebeği vardır. Bir yandan bebeğinin ihtiyaçlarını karşılaması gerekirken bir yandan da kendi günlük hayatını sürdürmek ve yeni hayatına, annelik rolüne adapte olması gerekmektedir. Anneler çoğu zaman bebeğiyle ilgilenirken kendini önemsememekte ve ikinci plana atmaktadır. Bebeğiyle ne kadar ilgilenirse ilgilensin bebeğine yetemediğine dair bir endişe yaşayabilir. Çiçeği burnunda anne bu dönemde sıkça yetersiz duygusu yaşayabilir. Bu duyguyla nasıl baş edeceğini bilememe ve annelikle ilgili her kafadan çıkan sesler anneyi üzecektir. Psikolog Zeynep Canbaş, doğum sonrası depresyon ile ilgili bilinmesi gerekenleri anlattı.
Postpartum Depresyon
“Kendimi çok çirkin görüyor ve yetersiz hissediyorum. Bebeğime yetemiyorum, ben iyi bir anne değilim. ”Hiçbir şeye yetişemiyorum, kendimi çok çaresiz hissediyorum.” Bu sözler çok uzaklarda değil. Her annenin kimi zaman söylediği belki söylemeye çekindiği için içinden geçirerek kendini üzdüğü sözler. Bu yüzden bu yazıyı okuyan ve tam olarak bunları yaşayan anneler varsa bilin ki yalnız değilsiniz.
Bizim postpartum depresyon dediğimiz doğum sonrası depresyon yeni doğum yapmış annelerin yaklaşık %10 ile %20sinde karşımıza çıkmaktadır. Doğum sonrası depresyon doğumdan yaklaşık iki hafta sonra başlayıp bir yıla kadar sürebilir. Kimileri depresyonun belirtilerini fark ederken kimileri ise olması gereken bir şeymiş gibi düşünüp böyle yaşamaya devam eder. Bu yüzden çoğu zaman depresyon tanısı konulamaz. Doğum sonrası depresyonla anneliğin ilk günlerindeki annelik hüznü denilen kavram karıştırılmamalıdır.
Doğum sonrası depresyon belirtileri normal zamanda bir insanın yaşadığı depresyondan farklı değildir. Depresif duygudurum, hiçbir şey yapmak istememe ve keyif almama, değersiz hissetme, bebek ile bağ kurmada zorluk yaşama, ağlama, suçluluk hissi gibi belirtiler doğum sonrası depresyonda öne çıkan belirtilerdir.
Doğum Sonrası Depresyonda Risk Faktörleri
Postpartum depresyonun bilinen bir nedeni yok ancak hormonal değişikliklerin neden olabileceği düşünülüyor. Bazı anneler bu durumu ağır yaşarken bazıları tedavi olmadan veya fark etmeden atlatabiliyor. Burada bazı risk faktörleri devreye giriyor.
Sosyal desteğin yetersiz olduğu durumlarda, kadının veya eşinin işsiz olması durumunda, istenmeyen gebelikte, ölüm ,hastalık gibi ani gelişen üzücü olaylarda, annenin bebeğine karşı yetersizlik hissetmesiyle oluşan kaygı sebebiyle, daha önce evlat kaybı, zor doğum, hamilelikte geçirilen depresyon gibi olumsuz doğum tecrübeleri sebebiyle bazı kişilerde doğum sonrası depresyon daha sık görülebilir.
Doğum Sonrası Depresyonda Yardım Almak
Toplumumuzda genelde depresyon basit bir moral bozukluğu ve can sıkıntısıyla karşılaştırılmakta ve ciddiyeti pek bilinmemektedir. Bu yüzden insanlar doğum sonrası depresyonu anlamakta da biraz güçlük çeker. Doğum sonrası depresyon utanılacak veya saklanılacak bir şey değildir. Depresyonun belirtileri ne kadar erken fark edilir ve destek alınırsa anneye o kadar yardımcı olacaktır. Doğum sonrası depresyon fark edilebilir ve çaresi vardır. Doğum sonrasında sıkıntılar yaşayan ve baş etmekte zorlanan annelere sosyal ve fiziksel açıdan destek olunmalıdır. Çocuğun ihtiyaçları yanı sıra annenin ihtiyaçlarını gidermesine de yardımcı olunmalı ve en basitinden nasıl olduğu, duyguları sorulmalıdır. Anneye yardımcı olmak amacıyla onun küçük molalar vermesine ve daha iyi hissetmesine yardımcı olunabilir.
Çiçeği Burnunda Anneler
Sevgili anneler uzun bir yolculuk sonrası bebeğinize kavuştunuz. Hem mutlu hem kaygılı hem yetersiz hissedebilirsiniz. Bu karmaşık hisler konusunda yalnız olmadığınızı unutmayın. Eğer doğumdan sonra yaşadıklarınızla baş etmekte zorlanıyorsanız, yukarıda bahsettiğim belirtilerden bir veya birkaçı sizde uzun süredir varsa lütfen yardım istemekten çekinmeyin. Annelik konusunda elbette herkesin bir fikri vardır anne olmayanların bile :) Ancak bebeğinizin annesi sizsiniz. Onun için ne kadar yetersiz hissediyor olsanız da bebeğinize neyin iyi geldiğini en iyi siz bilirsiniz ve bebeğinize iyi gelebilmek için önce sizin iyi olmanız gerek. Önce kendinize çok iyi bakın .
Lohusalık depresyonu yaşadığını mı düşünüyorsun? Testi çözmek için buraya tıklayabilirsin..