Bebeğe Sofra Alışkanlığı Kazandırmak İçin Uygulanabilecek Basit Yöntemler
Bebeklere beslenme ve sofra alışkanlığı kazandırma aşamasında sofraya geçiş önemli bir yer tutar. Uzmanlar, bebeklerin dokuzuncu aydan itibaren aile sofrasına oturmasını ve doğal yollarla pişen ev yemeklerinden yemesini tavsiye ederler. Bebeklerde sofra eğitimi, aynı zamanda bebeklerin kendi kendilerine yemek yeme alışkanlığını kazanma, bebeğin özgüven kazanması ve sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanma sürecinde anne babalara kolaylık sağlar. Bebeklere beslenme ve sofra alışkanlığı kazandırmak için uzmanlar anne babalara çeşitli çözüm yolları tavsiye ederler.
Bebeklere Beslenme ve Sofra Alışkanlığı Kazandırma
Bebeklerin yeme alışkanlığı kazama ve gelecekte obezite gibi sağlık sorunlarıyla karşı karşıya gelmemesi, aile içerisinde birey olduğunu hissedip özgüven kazanması açısından önemlik teşkil eder. Uzmanlar, bebeklerin dokuzuncu aydan itibaren kaşıkla kendi kendine yemesine fırsat verilmesi gerektiğini ifade ederler. Anne babaların bu şekildeki tutumlarının bebeğim özgüvenini artırmanın yanında sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandıracağının altı çizilir. Bebeklere yedinci ve sekizinci aylardan itibaren kahvaltı ettirilmeye başlanması, hazırlanan kahvaltının içeriğinde; birkaç bebe bisküvisi ya da ekmek, pekmez, peynir, az miktarda tereyağı, katı pişmiş yumurtanın anne sütünde ya da suda ezilmesinden oluşması tavsiye edilir.
Bebek Beslenmesi Konusunda İnatlaşabilir
Bebeklerin beslenmesi büyümeleri için gereklidir. Beslenme aynı zamanda bebeğin anneyle olan ilk etkileşimli ilişkisine bir nedendir. Bu süreçte bebeğin/çocuğun bağımlı halden bağımsızlık haline doğru yönelimi olmaktadır. Bebek kendi bireyselliğini göstermek için, beslenmesi ya da tuvaleti konusunda inatlaşabilmektedir. Bu konuda güç bebeğin elindedir. Yemek zamanlarında bebeğe zorla yemek yedirmek isteyen annenin, bebeğin şiddetli tepkisinden sonra yedirmekten vazgeçmesi bebeğin bu olumsuz davranışının desteklemesi sonucunu ortaya çıkarması nedeniyle önerilmez. Annenin bu tutumunun bebeğin daha sonra yemek sorunu ortadan kalksa bile, davranış sorunu olarak kalacağı belirtilir.
Olumsuz Etkileşim Yeme Sorunlarına Neden Oluyor
Bebeğin / çocuğun kendi başına yiyebilecek duruma gelmesi, büyümek için daha az gıdaya ihtiyacı olduğu şeklinde ifade edilir. Bu durum genellikle ebeveyn ve çocuk arasında çatışma kaynağı olarak görülür ve aile bebeğin az yediğini düşünür. 1,5 yaş ile 4 yaş arası bebeklerin bağımsız ve bireysel olma çabası içerisindedirler. Bu nedenle bebek yeme konusunda siz ne kadar evet derseniz o, o kadar hayır der. Beslenme alışkanlığı kazandırma da yaşanan olumsuz etkileşim, bebeğin yaşadığı kötü anı (gıdaya alerji, boğulma riski vs.) erken doğum nedeniyle meme enerjisinin az olması bebeklerde yaşanan yeme sorunun nedenleri arasında gösterilmektedir.
Yemek Sorunu Hayati Tehlike Yaratıyorsa Profesyonel Destek Alın
Bebeğinizin yeme sorunu anne bebek ilişkisinden kaynaklanıyorsa pedagog veya çocuk psikoloğundan destek almakta fayda vardır. Bebek bazı nedenlerden dolayı hiçbir şekilde gıda alamıyor ve hayati tehlike yaşıyorsa veya oral sorunu varsa (çiğneyememe, yutamama) ya da zeka geriliği, pika sendromu (gıda olmayan maddeleri yeme; kil, toprak, kireç ya da cam yemek) geviş getirme (ruminasyon bozukluğu), gıdadan korkma (neofobi), obezite gibi sorunlar yaşıyorsa beslenme alışkanlığı kazandırmak için profesyonel bir ekipten yardım almanız önerilir. Çocuklarda Anoreksiya (yemek yememe) ve bulimia nevroza (kendini zorlayarak kusma) gibi yeme bozuklukları daha çok ilköğretim sonrasında görülmektedir. Bakmakta Fayda Var: Bebeklerde Kansızlık ve Yeme Bozukluklukları
Bebeğe Sofra Alışkanlığı Kazandırmada Ailelere Öneriler
- * Bebeğinizle yeme konusunda mücadeleye girmeyin, yemeğini yemesi için ısrar etmeyin, inatlaşmayın. Çünkü siz ne kadar inatlaşırsanız bebeğiniz o kadar çok direnç gösterecektir. Bebeğinizle yeme konusunda gireceğiniz mücadelede kazanan taraf siz olmazsınız. Bu nedenle bebeğinize yeme kuralları dışında müdahale etmeyin.
- * Bebeğinizin önüne koyacağınız yemek onun kaç aylık olduğuna ve yaşına uygun olmalıdır. Tabağını fazla doldurmayın ve bitirmesi için ısrar etmeyin. Çünkü bu davranışınızla bebeğinizin iştah ve doyma hissini gözardı etmesini öğretirsiniz. Ayrıca bu tutum bebeğin yemek yemesi ceza gibi görünür. Çocuğunuz tabağındakileri yemedi ise, yorum yapmadan tabağı kaldırın ve arkasından başka bir yiyecekte vermeyin.
- * Bebeğiniz / çocuğunuzla yemek konusunda pazarlık yapmayın. Bu durum bebeğinizde yemeğin ödül gerektiren ve keyifsiz olduğu düşüncesi uyandırır. Yemeğini yediyse "aferin", "kaslarına bakayım" gibi cümleler kurmanız ya da bebeğiniz yemek yemek için masaya oturdu ise, "büyük adam oldun" gibi onu telkin eden sözler kullanın. Bebeğinizin yemek yeme temposu düşük olsa bile hep olumlu yönde davranışlar sergileyin.
Sofra Adabı ve Kuralları
Uzmanlar bebeklerin sofra adabını ve kurallarını öğrenebilmeleri için ebeveynlerin kurallar koymalarını ve bu kurallardan taviz vermemelerini tavsiye ederler. Sofrada ne kadar oturulacağına, evde ne yenileceğine kararı ebeveynler verirler. Çocuğun ise, ne yiyeceğine karar vermesi öngörülür. Bebeklere beslenme ve sofra alışkanlığı kazandırmada bebeğin masadan izinsiz kalkmaması ve her şeyden bir kaşık tadına bakması kural olarak konulabilir. Bebek /çocuk yiyeceklerin tadına bakıp beğenmediğini söylediğinde, tadına baktığı için kendisine teşekkür edin. Sofradan aç olmadığını söyleyerek kalkmak isteyen bebeğinize izin verin ama sofra dışında ara öğün vermeyin. Ya da sofradan hep birlikte kalkmayı kural olarak koyabilirsiniz.
Yemek Vakti Gelmeden Sofraya Geçeceğinizi Haber Verin
Yemek zamanı gelmeden önce bebeğinize/çocuğunuza sofraya geçeceğinizi haber vererek, oyunu tamamlaması için fırsat verin. Bu yapmadan elinden oyuncağın alınması bebeğin sizi protesto etmek için yemek yememesine neden olabilir. Mümkün olduğu kadar yemek saatlerini aynı tutmaya çalışın. Zira bebeğinizin kan şekerinin düşmesi huysuzlaşmasına neden olur. Bebeğinize yemek öncesinde besinler vermeniz tavsiye edilmez. Her zaman yemeğin sofrada yenmesini sağlayın. Bebek yemeğiyle oynamaya başlarsa veya yemeği atarsa tabağı önünden kaldırın.Bebeğinizin uyku saatinin gelmemesi ve yorgun düşmemesi için çok geç saatlerde yemek yemeyin.
Farklı Tatlarla Tanıştırın
Bebeğiniz daha anne rahmindeyken değişik tatları ayırt etmeye başlar. Anne hamileyken ne kadar farklı gıdalar tüketirse, bebek de o kadar farklı tatlarla tanışır. Küçük yaşta farklı tatlara alışan bebeğiniz, ileride yemek ayrımı yapmaz. Aileler yemek konusunda öğünlerin farklı olması için özen göstermelidirler. Bebeğin sevmediği bir gıdayı ‘sağlıklı diyerek’, zorla yedirmeye çalışmayın, bunun yerine o gıdayı farklı bir şekilde pişirerek sunmaya çalışın. Bebeğin sevmediği gıdayı altı ay sonra tekrar yedirmeyi deneyin. Bebeklerin / çocukların yemeklerle ilgili tercihi ve damak tadı zaman içerisinde değişkenlik gösterir. Bu nedenle bebeğinizin yemek tercihini hiçbir zaman sabit olarak düşünmeyin.
İyi Bir Atmosfer Oluşturun
Bebeğinizle birlikte yemek pişirmek ve masayı hazırlamak için ondan katkıda bulunmasını isteyin. Bebeklerin yemekleri tabaklarına kendilerinin koyması, ve kendi kombinasyonlarını oluşturmaları hoşlarına gider. Yemeklerini kendileri yemeleri için teşvik edin. Yemek sırasında televizyon açmayın, masa da ki atmosferin iyi olması için özen gösterin. Bu anlamda dingin, rahat ve sosyal bir ortam oluşturun. Güzel dekore edilmiş bir masada yemek yerken konunuz yemekten çok keyifli vakit geçirmek olsun. Masa oyunları yapabilirsiniz, örneğin restorancılık oynayabilirsiniz, çocuk bir şeyin tadına bakan anne ya da baba olabilir, ya da kaybolmuş bir kaşık çocuğun ağzını arıyor olabilir. Tabağına gıdalar ile bir yüz yapabilirsiniz.
İyi Bir Örnek Olun
Bebeklere beslenme ve sofra alışkanlığı kazandırırken onlara iyi bir örnek olmaya çalışın. Bir şey istediğinizde ‘lütfen’ ve alırken de ‘teşekkür’ kelimelerini standart olarak kullanmaya çalışın. Bu şekilde bebeğinizde sizi örnek alacak ve aynen sizin hareketlerinizi taklit edecektir. Bebeğinizin kahvaltı yapmasını istiyorsanız, kendinizde kahvaltı yapın. Çocuğunuz / bebeğiniz sizin olumsuz davranışlarınızı taklit eder. Eğer siz belirli şeyleri yemekten kaçınıyorsanız oda kaçınacaktır. Bebeğinize yapacağınız yeni bir yemeği önce kendiniz deneyin. Hep beraber sofraya oturmaya özen gösterin. Başkalarının yemek yediğini görmek, bebeğinizin de yemek yemesi için teşvik olur.