Bebeklerde Mukuslu Kaka Neden Olur?

Bebeklerde kaka yoğunluğu ve rengi sağlıklı gelişim hakkında çeşitli ipuçları içerir. Bebek bezinde mukus ya da kan gören annelerin paniğe kapılması son derece normaldir. Peki, bebeklerde mukuslu kaka neden olur? Bebeklerde mukuslu kaka önemli bir sorunun habercisi olmayabileceği gibi aşağıdaki hastalıklara da işaret ediyor olabilir;

• Besin alerjisi
• Diş çıkarma
• Bağırsak enfeksiyonları
• İrritabl bağırsak sendromu
• Bağırsak düğümlenmesi
• Kistik fibroz veya
• Kronik enflamatuvar bağırsak hastalıklarının habercisi olabilir.

Bebeklerde meydana gelen her değişim yakından takip edilmeli, mukuslu kakaya eşlik eden huzursuzluk ve ateş olması halinde zaman kaybetmeden çocuk doktoruna başvurulmalıdır.

Bebeklerde Mukuslu Kaka Neden Olur?

Yenidoğan bebeklerde mukuslu kaka normal bir durum olabilir. Bağırsak tarafından yine bağırsak hareketlerine yardımcı olmak için salgılanan mukus, anne sütüyle beslenen bebeklerde dışkıyla atılır. Yenidoğan bebekler ilk günlerde “mekonyum” adı verilen özel bir kakayı dışkılarlar. İçinde;

• Amniyotik sıvı
• Deri hücreleri ve
• Mukus olan bu kaka bebek iyi ve yeterli beslendiği sürece normale döner.

Buna ek olarak bebeklerde mukuslu kaka görülme nedenleri şu şekilde listelenebilir;

• Besin alerjisi: bebeğe dokunan yiyecekler kakada mukus görülmesine neden olabilir. Bebeğin henüz sadece anne sütüyle beslendiği durumlarda annenin tükettiği bazı gıdalar, emzirmeyle beslemede bebeğe geçerek alerjiye neden olabilir. Mukusa besin alerjisinin neden olduğu durumlarda bebekte gaz, huzursuzluk ve fışkırır tarzda kusma görülebilir.
• Diş çıkarma: diş çıkma döneminde kakada mukus çok sık görülür. Bebekte yoğun tükürük üretiminin yaşandığı bu özel dönemde bağırsaklarda oluşan tahriş mukus üretiminin en temel sebebidir. Bu süreçte diş kaşıyıcısı kullanımı kakada mukus görülme hacmini artırır.  
• Bağırsak enfeksiyonları: her türlü bakteriyel ya da viral enfeksiyonlar bağırsaklarda tahrişe yol açar. Çeşitli bakterilerin varlığı kakada kan veya yoğun mukus olarak kendini belli eder. İshal, kusma ve ateş gibi sorunlar bağırsak enfeksiyonu varlığının en temel belirtileri arasında sayılabilir.
• İrritabl bağırsak sendromu: genetik bir rahatsızlık olan IBS’de bebek kakasında her zaman mukus görülebilir.
• Bağırsak düğümlenmesi: ciddi sağlık sorunları arasında yer alan bağırsak düğümlenmesinde erken teşhis için bebeklerde mukuslu kaka varlığı aranır. 6 ay ve 3 yaş arasındaki çocuklarda çok sık görülen durum uygun tıbbi tedaviyle düzeltilebilir.
• Kistik fibroz: dışkıda yağlı bir görünüm ve kötü koku mukuslu kakaya eşlik ediyorsa akla ilk olarak kistik fibroz getirilmelidir. Gelişim geriliği ve kilo alımında güçlük kistik fibroz teşhisiyle destekleniyorsa zaman kaybedilmeden tıbbi tedavi başlatılmalıdır.
• Kronik enflamatuvar bağrsak hastalıkları: kronik olarak nükseden ve uzun süreli dönemlerde görülebilen hastalık, düzenli takip ve tedaviyle kontrol altına alınabilir. Bebek ve çocuklara sağlıklı beslenme alışkanlığının kazandırılması bu hastalığın önlenmesinde en önemli farkındalıktır.

Bebeklerde kakada mukus; çölyak hastalığı, sindirim sistemi hastalıkları, Crohn hastalığı, bağırsak polipleri, divertikülit veya bağırsak tıkanıklığını da akıllara getirebilir.

Mukuslu Kaka Nasıl Ayırt Edilir?

Beslenme alışkanlığına bağlı olarak değişik şekillerde görünen bebeklerde kaka, çeşitli enfeksiyonlar sonucu değişiklikler yaşar.

• Mukus; bağırsakta kayganlık sağlayarak dışkı çıkışını kolaylaştırır.
• Kakadaki az miktarda mukus, eşlik eden farklı bir sağlık sorunu olmadığı müddetçe normal kabul edilir.

Kakayla birlikte çıkan mukus miktarının artması ve sıklığı çeşitli sağlık sorunlarına işaret eder. 2-3 günden uzun süren mukuslu kaka görülme durumunda doktora danışılmalıdır. Kakaya kan eşlik ediyorsa erken teşhis ve tedavinin uygulanabilmesi için zaman kaybedilmemesi son derece önemlidir.

Bebeklerde Kanlı ve Mukuslu Kaka

Anne sütüyle beslenen bebeklerin bezinde kanlı ve mukuslu kaka görülmesiyle kendini belli eden “proktokolit” besin alerjisine bağlı olarak gelişebilir. Bebeğin kilo alımı veya boy uzaması gibi gelişim eğrilerinde herhangi bir geriliğe neden olmayan hastalığa bazen gaz sancısı, huzursuzluk ve meme almada isteksizlik görülebilir. Kanamanın hafif seyrettiği bu hastalıkta, bebekte kansızlık görülmesi beklenmez. Kaka mikroskobik incelemeye tabi tutulduğunda mukuslu alanlarda lökosit görülme ihtimali yüksektir. Alerjik proktokolitler 1-2 yıl içinde tamamen düzelir. Alerjik reaksiyonun en büyük sebebi inek sütüdür. Birden fazla besine alerjinin görüldüğü durumlarda yumurta, buğday, soya, kırmızı et, sebzeler veya tahıllar alerjik reaksiyonun kaynağı olabilir.

Bebeklerde Kaka Çeşitleri

Bebeklerin kakaları farklı nedenlere bağlı olarak renk, miktar ve katılık olarak değişiklik gösterir. Bu değişiklikler normal kabul edilse de farklı sağlık sorunlarının belirtisi olarak da değerlendirilebilir. Bu nedenle bebeklerde mukuslu kakanın geçmesi için destekleyici bir tedavi planı gerekebilir. Doğru teşhis ve tedavi sadece bebeğin gelişimini takip eden doktor tarafından yapılabilir.

Mekonyumlu siyah renkli kaka; katı ve hafif yapışkan bir yapıya sahip olan mekonyum, bebeklerin ilk kakasıdır.

Beyaz kaka; karaciğer ve safra kesesi sorunlarında dışkılama beyaz renkte olur. Bu durumda zaman kaybedilmeden doktora başvurulmalıdır.

Açık sarı renkli kaka; bebeğin anne sütüyle beslendiğinin kanıtıdır.

Kanlı kaka; rengi, sıklığı veya yoğunluğu ne olursa olsun bebek bezinde kanlı kaka görüldüğünde mutlaka hekime danışılmalıdır.

Koyu sarı kaka; devam sütüyle beslenen bebeklerin kakası koyu sarı ve humus kıvamındadır.

Yeşilimsi kahverengi kaka; katı gıdaya geçişte görülen kaka rengidir. Kıvamı sıvıya yakın olan bu kaka zaman içinde gelişerek çocuk ve yetişkinlerde görülen hali alır. Sıklıkla kötü kokuludur.

Yeşil kaka; demir takviyesi alan bebeklerde yeşil kaka görülmesi son derece doğaldır. Rahatsız edici bir kokuya sahiptir.

Farklı renkte parçacıklı kaka; sindirilememiş gıdaların varlığını gösterir.

Bebeklerde Dışkılama Sıklığı Nasıl Olmalıdır?

Bebek sağlığına işaret eden konulardan birisi sindirim sistemidir. Sindirim sisteminin doğru çalışması demek; besinlerin kana geçebilmesi için küçük parçalara ayrılması, küçük besinlerin bağırsaklarda emilerek kana geçmesi ve atıkların vücut dışına atılması anlamına gelir. Bebeklerde dışkılama sıklığı bebeğin kaç aylık olduğuna, beslenme biçimine, ek gıda alıp almadığına göre değişiklik gösterebilir.

1 haftalık bebekler; mekonyum denen ve anne karnında biriken maddeleri bağırsaklarından atarlar.

6 haftaya kadar; günde 4 kereye kadar dışkılama yapabilir.

6 aya kadar; günde 2-4 kereye kadar kaka yapabilir.

12 aya kadar; günde 1-3 kere ya da 2 günde 1 dışkılama yapabilir.

3 yaşa kadar; günde 1-2 kere ya da 2 günde 1 kaka yapabilir.

5 yaşa kadar; günde ortalama 1 kere dışkılama yapabilir.

Ebeveynlerin Dikkat Etmesi Gereken Durumlar!

Sürekli sert ve sağlam bir kaka kabızlık belirtisidir. Karın ağrısından şişkinliğe kadar farklı sıkıntılara neden olan durum iştahsızlığın da temel sebebidir. Anüste sıkışıp kalan kaka ince çatlaklara ve çatlaklar da kanamaya neden olabilir. 1 yaşına kadar olan bebeklerin 2-3 gün kaka yapmaması doğaldır. Beslenme alışkanlıkları değişirken dışkılama sıklığında da değişiklikler yaşanabilir. Bu sürenin 5 günü aşması halinde çocuk doktoruna bilgi verilmelidir. Kaka sayısının azalması anne sütünün yetmediği anlamına gelebilir. Bebekte huzursuzluk yoksa uykusunu alıyorsa, büyüme geriliği tespit edilmemişse herhangi bir sağlık sorunu olmadığı düşünülebilir. Kaka sayısında artış ise enfeksiyon belirtisi olabilir. Sağlıklı, huzurlu ve mutlu bebeklerin sindirim sisteminin görevlerini tam olarak yerine getirdiği söylenebilir.

Bu yazımızda özellikle genç anneler için bebeklerde mukuslu kaka nedenleri, bebeklerde mukuslu kaka nasıl geçer, yenidoğan dışkılama sıklığı, kaka çeşitleri ve en önemlisi dikkat edilmesi gereken noktalara değindik. Bebeklerde kaka düzeni, sıklığı, yapısı, hacmi, kokusu, kıvamı ve rengi takip edilerek olumsuz bir durumla karşılanması halinde vakit kaybetmeden hekime danışılabilir. Sağlıklı günler…