Bebeğiniz Boynunu Hep Aynı Yöne Eğiyorsa Dikkat!
Bebeklerde boyun eğriliği olarak da bilinen tortikolis, genellikle doğumdan sonraki ilk aylarda fark edilen ve erken teşhis edildiğinde cerrahi müdahalelere gerek kalmadan boyun eğriliği egzersizleri ile düzeltilebilen bir rahatsızlıktır. Bebeğin boynunun hep aynı tarafa düşmesi ile kendisini belli eden bu rahatsızlık çeşitli faktörlere bağlı olarak gelişse de en sık karşılaşılan sebebi sternocleidomastoid adlı kasın kısa ve gergin olmasıdır. Bu durum, doğum esnasında yaşanan travmalara veya genetik faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Sizler için hazırladığımız bu yazıda; bebeklerde tortikolis belirtileri nelerdir, boyun eğriliği olan bebekler nasıl yatırılmalı gibi merak edilen soruları araştırdık.
Bebeklerde Boyun Eğriliği (Tortikolis)
Tortikolis, kelime anlamı olarak eğri boyun demektir. Genellikle yenidoğan bebeklerde görülür ve çoğu zaman ilk birkaç ay içinde fark edilir. Bebeğin boynunun sürekli aynı yöne doğru düşmesi durumudur. Değişik sebeplere bağlı olarak gelişse de en sık karşılaşılan sebebi boyunda bulunan sternocleidomastoid adlı kasın kasılmasıdır. Erken fark edilen durumlarda fizik tedavi ve evde uygulanan egzersizler ile ameliyata gerek kalmadan iyileşme sağlanır. Özellikle ilk 6 ayda yapılan egzersizlerden yüz güldürücü sonuçlar alınır. Ancak 1. yıldan sonra iyileşme eğilimi görülmezse cerrahi müdahale gündeme gelebilir.
Bebeklerde Boyun Eğriliği (Tortikolis) Neden Olur?
Eğri boyun hastalığı çeşitli faktörlere bağlı olarak gelişebiliyor. Ama en sık karşılaşılan sebebi, boynun her iki tarafında bulunan sternocleidomastoid adlı kaslardan birinin kısa ve gergin olmasıdır. Bu kasın neden kısa kaldığı tam olarak aydınlatılabilmiş değil fakat kas içinde oluşan bir kanamanın bağ dokusu haline gelmesi veya doğumda kasın sıkışması gibi durumların bebeklerde tortikolisi tetiklediği düşünülüyor.
Bebeklerde Boyun Eğriliği Belirtileri Nelerdir?
Boyun eğriliği, doğumdan sonraki ilk aylarda kendisini belli eden bir rahatsızlıktır. Ebeveynler fark etmese bile rutin muayene esnasında doktorlar tarafından anlaşılabilmekte, fiziki muayene ve görüntüleme yöntemleri ile kesin tanı konabilmektedir. Bebeklerde tortikolis belirtileri arasında şunlar yer almaktadır;
- Bebeğin boynunun hep aynı yöne doğru düşmesi,
- Karşıdan bakıldığında başının hep bir yana eğik durması,
- Arkadan bakılınca kulağının birinin önde durması,
- Bazı bebeklerde boyun kası üzerinde ele gelen şişlik olması,
- Başının arkasının bir tarafında düzleşme, diğer tarafında bombelik olması,
- Bebeğin kafasını diğer tarafa çevirmeye çalışırken zorlanması.
Bunu da Okumanızda Fayda Var: Doğumsal Galaktozemi Hastalığı Nasıl Anlaşılır?
Bebeklerde Boyun Eğriliği Tedavisi
Bebeklerde tortikolis tedavisi için iki seçenek bulunmaktadır; fizik tedavi ve cerrahi tedavi. Erken fark edilen vakalarda fizik tedaviye başlanır ve oldukça başarılı sonuçlar elde edilir. Ailelere gösterilen egzersizlerin evde sık ve düzenli bir şekilde yapılması da tedaviyi destekleyecektir. Bu egzersizlerin amacı, bebeğin başını orta hatta oturtmak ve zayıf olan kasın güçlenmesini sağlamaktır. Ancak 1. yaştan bebekte düzelme gözlenmezse cerrahi müdahalede bulunulabilir. Bu operasyonda fibrotik kas lifleri kesilebilir veya Z plasti yapılarak kas uzatılarak başarılı bir sonuç elde edilebilir. Ameliyat süresi genellikle 1 saat olup, aynı gün veya ertesi sabah taburcu olunabilir. Cerrahiden sonra hekim fizik tedavi veya korse kullanımı önerebilmektedir.
Bebeklerde boyun eğriliği egzersizleri arasında en sık başvurulan yöntem pasif germe egzersizleridir. Genellikle haftanın 3 günü, 3 kez 15 germe şeklinde yapılması tavsiye edilir. Bebek 15 saniye kadar germe pozisyonunda kalır ve germeler arası 10 saniye kadar beklenir. İlk harekette kulaklar aynı tarafın omzuna değdirilir, ikinci harekette çene sağa sola doğru yine omza değdirilir. Üçüncü harekette ise bebeğin başı selam verir gibi hafif öne eğilir, daha sonra aynı hatta baş arkaya doğru eğilir. Bu egzersizler bebeğin ihtiyacına göre hekim tarafından belirlenir. Eğer düzenli ve sık bir şekilde uygulanırsa tedavinin başarı oranı %90’ların üzerine çıkmaktadır. Aynı şekilde doktorun önerdiği masajı uygulamak, daha çok yüzüstü pozisyonda kalmasını sağlamak ve bebeğin eğri olan boynunun diğer tarafına bakmasını sağlayacak aktivitelerde bulunmak tedavinin başarısını artıracaktır.
Bunu da Okumanızda Fayda Var: Bebeğinizin Kolayca Uykuya Dalmasını Sağlayacak 10 Öneri!
Boyun Eğriliği Olan Bebekler Nasıl Yatırılmalı?
Tortikolis bebekler nasıl yatırılmalı sorusu da ebeveynlerin merak ettiği bir başka noktayı oluşturuyor. Bu konuda bebeğinizin mevcut durumuna göre en iyi öneriyi bebeğinizi takip eden fizik tedavi uzmanı verecektir. Ancak genel olarak bebeğin sağa ve sola değişimli olarak yan bir pozisyonda uyutulması tavsiye edilmektedir. Aynı şekilde bebeğin yatağı, eğriliğin aksi yönünde ve boynunu döndürmesini sağlayacak şekilde ayarlanmalıdır.
Bebeklerde Boyun Eğriliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Bebeklerde tortikolis tedavi edilmez ve boyundaki sternokleidomastoid kasının gerginliği devam ederse çene, göz ve kulak problemleri gelişebilir. Kafada şekil bozukluğu, omurgada eğrilikler, yüzde asimetriler gelişebilir. İlerleyen zamanlarda ameliyat ile gevşeme yapılsa dahi asimetrilerin kalıcı olma ihtimali vardır. Bu nedenle boyun eğriliği fark edilir edilmez doktora başvurmak önemlidir.
Bunu da Okumanızda Fayda Var: Bebeklerde Kalça Çıkıklığı Nasıl Anlaşılır?