Bebeklerde Ay Ay Dil ve Konuşma Gelişimi
Bebeklerde ay ay dil ve konuşma gelişimi evreleri 0-3 ay arası, 4-6 ay arası, 7-12 ay arası, 1-2 yaş arası, 2-3 ay arası olarak dönemlere bölünmektedir. Uzmanlara göre, bebekler herhangi bir sorun yok ise, konuşma ve dil yeteneğiyle doğarlar. Yenidoğan bebekler doğdukları anda henüz konuşamıyor olsalar da dil öğrenimi doğumla birlikte başlar. Dış ortamdan gelen sesleri duyarken, kendi isteklerini de çıkarmış oldukları seslerle anlatmaya çalışırlar. Genellikle altıncı aydan sonra ba-ba-ba gibi hecelemeler başlar. Bazı durumlarda bebeklerin konuşmaya başlaması gecikebilir. Uzmanlar bu konuyu, bebeklerin doğuştan getirdikleri konuşma yeteneğini etkileyen çeşitli faktörlerin mevcut olduğu ile açıklarlar. Bebeklerin konuşmasını etkileyen faktörler; biolojik, gelişimsel ve psikososyal olarak gruplandırmaktadırlar.
Bebeklerde Ay Ay Dil Gelişimi
Bebeklerin doğuştan getirdikleri konuşma yetenekleri vardır. Bebeğin ay ay dil gelişimi bebeğin büyümesiyle doğru orantılı olarak gelişir. Diğer bir ifadeyle bebek büyüdükçe çıkardığı sesler anlam kazanmaya başlar. 0-6 ay arasında kendince çıkardıkları sesler altıncı aydan sonra anlam kazanmaya başlar.
Bebeklerde Dil ve Konuşma Gelişimi Evreleri
İlk etapta iki heceli kelimeleri ard arda tekrarlayarak konuşmaya çabalayan bebek, büyüdükçe sesleri taklit eder ve 1 ya da 2 kelimeyi çok net olmasa da tekrarlama başlar. Uzmanlar bebeklerde ay ay konuşma gelişiminin evrelerinde gerçekleşmesi beklenen durumları şu şöyle sıralar;
Bebeklerde 0-3 Ay Arasında Konuşma Gelişimi
- Duyar ve anlarlar,
- Ani ses duyduklarında sıçrarlar,
- Onlarla konuştuğunuzda susar ya da gülerler,
- Emzirme sırasında ses duyduğunda emmeyi artırır ya da azaltır,
- Konuşur,
- Mutlu olduğunda agu- gugu sesleri çıkarır,
- Farklı ihtiyaçları için farklı biçimde ağlar,
- Sizi gördüğünde güler.
Bakmanızda Fayda Var: Bebeklerin Ne Söylediğini Anlatan 5 Önemli Ses!
Bebeklerde 4- 6 Ay Arasında Konuşma Gelişimi
- Duyar ve anlarlar,
- Gözlerini sesin geldiği yöne doğru çevirirler,
- Sesinizin değişen tonuna cevap verirler,
- Ses çıkaran oyuncakları fark ederler,
- Müzik dikkatlerini çeker,
- Kendince çıkardıkları seslerle konuşurlar,
- Konuşmaya benzeyen içerisinde "p,b,m" sesleri barındıran sesler çıkarırlar,
- Tek başına bırakıldığında ya da sizinle oynarken kıkırdarlar,
- Mutlu olduğunu veya şikayeti olduğunu belirten sesler çıkarırlar.
Bebeklerde 7-12 Ay Arasında Konuşma Gelişimi
- Duyar ve söylediğinizi anlar,
- "Ce-e" tarzındaki oyunlardan ve tekerlemelerden hoşlanır,
- Sesin geldiği yöne dönüp bakar,
- Ayakkabı, bardak, süt gibi basit nesnelerin isimlerini tanır,
- "Bir daha ister misin?", "Buraya gel" gibi basit isteklere cevap vermeye başlar,
- Konuşur,
- Agulamasının kısa ve uzun grup seslerden oluşur,
- Dikkat çekmek için, ağlama ve konuşmasının dışında bazı sesleri kullanmaya başlar,
- Farklı konuşma seslerini taklit eder,
- Çok net olmasa da 1 ya da 2 kelimeyi söyler. (Baybay, baba, mama gibi)
Bakmanızda Fayda Var: Bebeklerin Konuşurken Öğreneceği “25 Kolay Kelime”
Bebeklerde 1-2 Yaş Arasında Konuşma Gelişimi
- Sorulduğu zaman vücudunun bazı bölümlerini gösterir,
- "Bebeği öp", "Ayakkabın nerede", "Topu Yuvarla" gibi basit emirleri yerine getirmeli ve basit soruları yanıtlar,
- Her ay daha fazla kelime söyler (Mesela 18 aylık iken 5-20 kelimesi olmalı)
- "Bu ne?" "Kedi nerede?" gibi 1-2 kelime içeren bazı soruları sorabilir,
- 2 kelimeyi yan yana kullanabilir,
- Kelimelerin başında pek çok farklı sesi kullanabilir,
Bebeklerde 2-3 Yaş Arasında Konuşma Gelişimi
- "Git - dur", "büyük - küçük", "içinde-üstünde" gibi farklılıkları anlatabilir,
- Kitabı al masanı üstüne koy, gibi iki bölümden oluşan isteklerin yerine getirebilir,
- Hemen hemen her şeyin adını söyleyebilir,
- 2-3 kelimelik cümleler kurabilir,
- Bir şey istediği zaman, o şeyin ismini söyleyebilir.
Bebeklerde Konuşma Gelişimini Etkileyen Faktörler
Bebeklerin doğuştan getirmiş oldukları yeteneklerini kullanmalarını ve geliştirmelerini etkileyen bazı faktörler Bulunmaktadır. Bu faktörler uzmanlar tarafından; biyolojik, psikososyal ve gelişimsel olarak gruplandırılmaktadır. Bebeklerde gelişen; görme, duyma, ve yarık damak-dudak benzeri sorunlarda konuşmada sorunlar çıkabilir. Ayrıca serebral palsi (beyin felci), otizm, zihinsel gerilik, yaygın gelişimsel bozukluk gibi durumların dil gelişiminde sorunlara neden olduğu belirtilir.