4 Boyutlu Ultrason Gebeliğin Kaçıncı Haftasında Çekilir?
4 Boyutlu Ultrason Gebeliğin Kaçıncı Haftasında Çekilir?
Standart bir doğum öncesi testi olmayan 4 Boyutlu (Dört boyutlu) ya da 4D ultrasonlar isteğe bağlı olarak yapılır. Normal ultrasonlar gibi 3D ve 4D ultrasonlar da bebeğin rahimdeki görüntüsünü elde edebilmek için ses dalgalarını kullanır. Bununla birlikte, 3D ultrason bebeğin görüntüsünü üç boyutlu olarak gösterirken, 4D (boyutlu) ultrason bebeğin gerçek zamanlı hareketlerinin görüntülenmesini film gibi canlı bir video efekti oluşturarak yapar. Böylece aileler bebeklerinin gülümsemesini ya da esnemesini izleyebilirler. Gebeliklerinin son dönemlerde bebeklerinin yüzünü ilk kez, daha net ve kime benzediğini görebilmek için hamileliklerinin belli haftalarında 3 ve 4 boyutlu ultrason istedikleri belirtilir. Bunun dışında doktorlarda bebeklerin 3 ve 4D ultrason görüntüsünün çekilmesini isteyebilirler. Bunun nedeni olarak da bebekte oluşabilecek doğum kusurlarını erken dönemde görmek olduğunu söylerler. Peki, 4D ultrason gebeliğin kaçıncı haftasında çekilir? ve 4D Ultrason ne zaman yapılır?
4D Ultrason Neden Yapılır?
Doktorlar, hamilelik sürecinde 2D ve Doppler ultrasonlarını fetüsü incelemek, doğum kusurlarını aramak ve amniyon sıvısını değerlendirmek için kullanırlar. Son teknolojik ürün olan 4 boyutlu (4D) ultrason, görüntü kalitesinin standart boyutlu ultrasonlara göre daha iyi ve daha detaylı olması nedeniyle omurilik sorunları ve yarık dudak gibi şüpheli fetal anomalileri yakından incelemek ya da spesifik bir şeyi izlemek amacıyla tercih edilir. Bu taramalar gebelik döneminde yapılan rutin prenatal muayenelerin bir parçası değildir. 4 boyutlu ultrason yüksek frekanslı ses dalgaları olup bu tetkik ile yapılan görüntülerin bebeğe veya anneye zarar vermediği belirtilir.
4D Ultrason aşağıda belirtilen konularda tanı ve teşhis konusunda önemli bir yere sahiptir:
- Bebeğin cinsiyetinin daha erken dönemlerde belirlenmesi (14. Haftada - pozisyona da bağlı olarak)
- Çoğul gebeliklerin ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmesi,
- Dış (Ektoptik) gebeliğin tanısı,
- Bebeğin gelişimsel analizi,
- Anormal kanamalarının sebeplerinin aranması,
- Yumurtalık tümörleri, polip kistleri ve miyomlarının teşhisi,
- Rahmin yapısal problemlerinin teşhisi,
- Plasentanın yerleşiminin (lokalizasyonunun) belirlenmesi,
- Plasentada oluşabilecek anomalilerin saptanması.
4 Boyutlu Ultrason İle Bebeğin Kime Benzeyeceğini Doğrudan Görebilirsiniz
Gebelik döneminde ebeveynlerin en çok merak ettikleri konular arasında bebeğin sağlıklı olup olmadığı, cinsiyeti ve kime benzeyeceği gelir. 4D ultrason bu üç soruya da cevap verir. Halk arasında ayrıntılı ultrason olarak bilinen 4D ultrason, aynı zamanda gebelik döneminde yapılan 2D ayrıntılı ultrasona (Anomali Taraması) destek verirken, ailelere bebeğin kime benzeyeceği konusunda da fikir verir.
4D Ultrason Ne Zaman Yapılır?
Uzmanlar, 4 boyutlu ultrasondan iyi bir görüntü alabilmek için bebeğin amniyotik sıvısının yeterli olması gerektiğini belirtirler. Bu nedenle 4 boyutlu görüntünün bebeğin hareketlerinin ve kendisinin en iyi izlenebildiği hafta olan gebeliğin 11 -13. haftaları ile 18 – 22. haftalarda ayrıntılı ultrasonu tamamlayıcı bir tetkik olarak yapılabileceği belirtilirken, gebeliğin 22 - 28. Haftalarında yapılan ultrason muayenesi için 4 boyutlu ultrasonun da kullanılabileceği söylenir. Gebeliğin daha sonraki aylarında bebeğin büyümesi nedeniyle tamamını görüntülemenin zor olduğu bu nedenle bu aylarda yapılacak görüntülemenin ancak bölge bölge yapılabileceği, bununla birlikte özellikle bu aylarda yapılan 4 boyutlu ultrason görüntülenmesinde bebeğin yüzünün çok net görüleceği ifade edilir.
Tıbbi Olmayan Kullanımın Dezavantajları
4d Ultrasonun anne ve bebek üzerinde zararlı bir etkisinin olmadığı belirtilirken özellikle tıbbi olmayan kullanımlarda bazı dezavantajları ortaya çıkabilmektedir. Bu dezavantajlar şöyle sıralanır;
- 4D ultrason görüntüsünü çekecek olan makineler fetüs üzerinde potansiyel yan etkileri olan normalden daha yüksek düzeylerde ultrason enerjisi kullanabilir.
- Onaylanmış ya da eğitimsiz operatörler, kanunen onaylanması zorunlu olmaması sebebiyle kaçırılmış ya da yetersiz tanıya neden olabilirler.
- Ultrason seansları uzayabilir.
Ultrasonun Yan Etkileri
Teşhis düzeyinde yapılan ultrason, dokularda kavitasyona ya da küçük gaz ceplerine neden olma potansiyeline sahiptir. Bu nedenle dokunun hafif ısınmasına neden olur. 20 yıllık ultrason kullanımı üzerinde anlamlı sağlık sonuçları izlenmezken, uzmanlar tarafından tıbbi endikasyonlar dışındaki ultrason kullanımı önerilmemektedir. Ultrason kullanımıyla ilgili " Fetal hareketlerin videolarının kaydedilmesi, tıbben belirtilen tıbbi personel tarafından yapılan inceleme sırasında ve ultrason enerjisine ek fetusa maruz kalmaya gerek kalmadan gerçekleşirse izin verilir." ibaresi kullanılır.