Epidural Anestezi İle Ağrısız Normal Doğum Ve Yan Etkileri

Ağrısız doğum, doğum sancısının anne adayında fizyolojik stres oluşmasının ve ağrının şiddetinden dolayı yorgun düşmesinin önüne geçmek amacıyla doktor tarafından önerilerek gerçekleştirilir.

• 31 Temmuz 2025 yayımlanmıştır.
• Merve Melis tarafından yazılmıştır.

Epidural Anesteziyle Ağrısız Doğum

Epidural anestezi, vücudun belirli bir bölgesinde oluşan ağrının hissedilmemesi için bölgesel olarak yapılan ve uygulandığı yeri ağrıya duyarsız hale getiren tıbbi bir uygulamadır. Anestezi uzmanı (anestezist) tarafından uygulanır. Pek çok cerrahi işlem için kullanılan yöntemle, normal ya da sezaryen doğumda annenin hissedeceği ağrıya duyarsız hale gelmesi amaçlanır. Genel anesteziden farklı ise anne adayı doğum sürecinde uyanık ve etrafında olup biteni tamamen algılar durumda olmasıdır. İnce bir katater yardımıyla epidural sahaya lokal anestezik maddenin verilmesi şeklinde uygulanır. Her cerrahi işlemde olduğu gibi epidural anesteziyle ağrısız doğumun da bazı yan etkilerinin olduğu söylenir. Bunların başında, baş ağrısı ve idrar yapmakta zorlanma gelmektedir. Bilinenin aksine, epidural anestezi sonrasında annenin felç olma riski yoktur.   

Normal Doğumlarda Sıkça Kullanılıyor

Anne adayının doğum sancısını hissetmeden, bebeğinin doğumunun her evresini yaşadığı ağrısız doğum, normal doğumlarda sıkça kullanılan bir yöntem olarak karşımıza çıkıyor. Epidural anesteziyle ağrısız doğum, anne adayının ağrılarının şiddetlenmeye başladığı zaman uygulanmaktadır.

Doğumun Her Anını Yaşamak İçin Tercih Ediliyor

Çok ince bir katater yardımıyla belden epidural sahaya girilmesi ve lokal anestezik maddelerin verilmesi şeklinde uygulanır. İşlem sonrasında anne adayı dokunmayı ve kasılmayı hisseder, hatta kalkıp yürür fakat bu esnada hiçbir şekilde ağrı hissetmez. Annenin güvenliği açısından işlem ameliyathane ortamında uygulanır. Sezaryen doğum yapan annelerin bazıları, bebeğinin doğum sürecinin her anını yaşamak için epidural anesteziyle ağrısız doğum yöntemini tercih etmektedirler.   

Ağrısız Doğumun Avantajları

• Ağrısız normal doğum için epidural anestezi mükemmel bir yöntemdir.
• Uygun dozda uygulandığına etkin bir biçimde doğum ağrılarının giderilmesini sağlar,
• Anne adayı uygulamadan sonra yürüyebilir.
• Epidural analjezi anne adayını hasta hissettirmez, sersemletmez, bağırsak hareketlerini durdurmaz ve gaz çıkarımını engellemez.
• Psikolojik rahatlama ve kas spazmını çözmesi nedeniyle normal doğum şansınızı artırır.
• Doğum sonrası yorgunluk hissetmezsiniz, bitkin olmadığınız için bebeğinizi çok daha çabuk kucağınıza alırsınız.
• Tecrübeli uzmanlar tarafından yapıldığında işlem sonrası baş ağrısı çok nadir görülür. (% 1 civarı)
• Doğum kesisi (epizyotomi) açılan durumlarda epizyotominin açılması ve tamiri sırasında duyulan ağrıyı gidermede etkilidir.

Uygulanması Tavsiye Edilmeyen Durumlar

Ağrısız doğumun aşağıdaki durumlarda uygulanması tavsiye edilemez.

• Aşırı kanama,
• Sıvı kaybı veya diğer nedenlere bağlı tansiyon düşüklüğü,
• Uygulanacak anestezi maddesine alerjisi,
• İğnenin uygulanacağı bölgenin enfeksiyonlu olması,
• Kafa içi basıncının artmış olması (beyin tümörü, kanaması vb),
• Nörolojik hastalık şüphesi,
• Trombosit sayısı 100.000'in altında olması.

Epidural Anestezide Felç Olma Riski Yoktur

Epidural anestezi uygulamasından sonra, annenin felç olma riskinin imkânsız olduğunu belirten uzmanlar, uygulamada yapılan iğnenin omuriliğin son bölümüne yapılmasından dolayı hastaya hiçbir zaman zarar vermediğinin altını çiziyor. Bununla beraber söz konusu konuda halk arasında gereksiz bir korkunun oluştuğunu belirten uzmanlar, nadiren de olsa bazı hastaların bacaklarında hissizlik veya idrarını kontrol edememe gibi şikâyetlerinin olabileceğini belirtilirken, bu durumların geçici şikâyetler olduğunu ifade ediyorlar.

Epidural Anestezi - Ağrısız Doğumun Yan Etkileri

Epidural anestezi (ağrısız normal doğum) riskleri ve yan etkileri, uzman hekim tarafından uygulandığında oldukça azdır. Ancak en sık görülen yan etkisi tansiyon düşüklüğüdür. Doğum sonrasında annenin tansiyon düşüklüğünü önlemek için işlem öncesi sıvı yüklemesi ve yakın tansiyon takibi yapılır. Epidural anestezi ile ağrısız normal doğumun diğer yan etki ve riskleri şöyledir;

• Gebelikte çok aşırı kilo alan anne adaylarında beldeki sorunlar epidural anestezi uygulamasını zorlaşabilir.
• Yapılan işlem başarısız olabilir ve anne adayı doğumda ağrı duyabilir.
• İşlem sırasında epidural iğnenin beyin omirilik sıvısına girmesiyle spinal anestezi durumu oluşabilir ve anne adayının belden aşağısı tamamen uyuşabilir ve hareket edemeyebilir.
• Doğum sonrasında baş ağrısı görülebilir. Bu yan etki genellikle işlem sırasında anne adayının hareket etmesi sonrasında sık görüldüğü belirtilen bir durumdur. Çok sıvı ve kafein içeren içecekler içilerek ve sırtüstü yatak istirahati ile geçer. Tedavi edilmese bile 7-15 gün içerisinde kendiliğinden, iz bırakmadan geçer.
• Doğumun ikinci evresinde uzama yaşanabilir.
• Annede nadir olarak idrar yapmada zorluk çekme görülebilir.
• Kateter takılan yerde nadiren enfeksiyon oluşabilir.
• Allerjik reaksiyonlar görülebilir. Bölgesel ve geçici kaşıntı olarak görülen yan etki, kendiliğinden ya da basit bir ilaç yardımı ile birkaç saat içerisinde geçer.