Yenidoğan Sepsisi Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Yenidoğan sepsisi, 28 günden küçük bebeklerin enfeksiyona karşı vücutlarının aşırı tepki vermesi sonucu oluşan acil bir tıbbi durumdur. Bakteriyel enfeksiyonlar yenidoğanlarda sepsis gelişmesinin en sık karşılaşılan sebebiyken, prematüre bebekler sepsise karşı daha açıktır. Sizler için hazırladığımız bu yazıda yenidoğan sepsisi belirtileri, nedenleri ve tedavisi ile ilgili tüm bilmeniz gerekenleri derledik. Hazırsanız başlayalım.

Yenidoğan Sepsisi Nedir?

Neonatal sepsis olarak da bilinen yenidoğan sepsisi, 28 günden küçük bebekleri etkileyen ciddi bir tıbbi durumdur. Vücut bir enfeksiyona aşırı tepki verdiğinde gelişir. Bu enfeksiyon etkeni doğum öncesi veya doğum sırasında anneden bebeğe bulaşabileceği gibi doğumdan hemen sonra dış ortamdan da bulaşabilmektedir. Yenidoğan sepsisine en sık neden olan bakteriler ise Listeria, E. coli ve Grup B streptokoklardır. Bununla birlikte virüsler, mantarlar ve parazitler de neonatal sepsise yol açabilir. Belirtileri arasında düşük/yüksek ateş, ishal, kusma, nöbet, beslenme zorluğu ve anormal kalp atımı gibi semptomlar bulunurken, erken tedavi ile herhangi bir komplikasyon gelişmeden bebeğin iyileşmesi sağlanabilir.

Yenidoğan Sepsisi Belirtileri Nelerdir?

Yenidoğanlarda sepsis belirtileri, bebek başka bir hastalığa yakalandığında da görülebilecek spesifik olmayan belirtilerdir. İşte, yaygın görülen yenidoğan sepsisi belirtileri…

• Ateş veya düşük sıcaklık
• Normalden hızlı veya yavaş kalp atımı
• Hızlı nefes alma veya nefes darlığı
• Kusma
• İshal
• Emme/beslenme zorluğu
• Ellerin ve ayakların soğuk olması
• Azalmış aktivite
• Şişmiş göbek
• Gözlerdeki beyaz bölgenin sararması (yenidoğan sarılığı)
• Soluk, nemli ten
• Nöbetler

Yenidoğan Sepsisi Neden Olur?

Yenidoğanlarda sepsis gelişmesinin önde gelen nedeni bakterilerdir. E. coli, Listeria, Grup B Streptokok (GBS) gibi bakteriler, sepsis gelişmesine neden olabilen yaygın bakterilerdir. Bakterilerin dışında virüsler, parazitler ve mantarlar da bu duruma yol açabilir. Örneğin Herpes simpleks (HSV) yenidoğanlarda ciddi enfeksiyonlara neden olarak sepsis gelişmesine neden olabilmektedir.

Yenidoğanlarda Sepsis Nasıl Gelişir?

Yenidoğanlarda sepsis başlangıç zamanına göre iki farklı şekilde gelişir. Bunlar:

1. Erken Başlangıçlı Yenidoğan Sepsisi

Erken başlangıçlı yenidoğan sepsisi, doğumdan önce veya doğum sırasında anneden enfeksiyon kapılmasıdır.

2. Geç Başlangıçlı Yenidoğan Sepsisi

Geç başlangıçlı neonatal sepsiste ise bebekler mikrobu doğumdan sonra kapar. Yani anne aracılığı ile değil, dış ortamdaki bakteriler nedeniyle gelişir.

Neonatal Sepsis Nasıl Teşhis Edilir?

Neonatal sepsisi teşhis etmek için çocuk doktoru bazı özel yönergeler kullanır. Öncelikle fiziksel muayene gerçekleştirilir, bebeğin semptomları değerlendirilir. Daha sonra kesin tanı koyabilmek için aşağıdaki testlerden faydalanılabilir.

• Kan testi
• İdrar testi
• Lomber ponksiyon
• Göğüs röntgeni veya ultrason

Yenidoğan Sepsisi Tedavisi Nasıldır?

Yenidoğan sepsisinin etkili bir şekilde tedavi edilebilmesi için zaman oldukça önemlidir. Bu nedenle ebeveynler, özellikle yenidoğan döneminde bebekte hastalık belirtileri gözlemlerse vakit kaybetmeden hastaneye başvurmalıdır. Yenidoğan sepsisi tedavisi aşağıdaki adımları içerebilir:

• İntravenöz sıvılar
• Bakteriyel enfeksiyonlarla savaşmak için IV antibiyotikler
• Viral enfeksiyonlarla savaşmak için antiviral ilaçlar
• Kalp/tansiyon ilaçları
• Gerekirse ekstra oksijen ve solunum desteği

Neonatal Sepsis Önlenebilir mi?

Annedeki mevcut enfeksiyonun bebeğe geçmesini önlemek için doktor koruyucu antibiyotik tedavisine başlayabilir. Özellikle koryoamniyonit geliştiyse, vajinada grup B strep kolonizasyonu varsa veya daha önce sepsis olan bir bebeğiniz olduysa doğumdan birkaç sata önce anneye damardan antibiyotik verilebilir. Bununla birlikte aşağıdaki önlemleri almak yenidoğan sepsisi riskini azaltabilir veya erken müdahale sayesinde hızlıca tedavi edilebilir:

• İyi hijyen uygulamak
• Düzenli muayeneye gitmek
• Önerilen aşıları olmak
• Sepsis belirtilerini bilmek

Yenidoğan Sepsisinin Komplikasyonları Nelerdir?

Tedavi sonrası iyileşen çocukların çoğunda herhangi bir komplikasyon gelişmez. Ancak bazı bebeklerde uzun vadeli komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Örneğin sepsis tedavisi sonrası iyileşen bebeklerin üçte birinde bilişsel becerilerde gecikme yaşanmaktadır. Ayrıca yenidoğan sepsisinden kurtulan bebeklerin neredeyse yarısı, iyileştikten sonra en az 1 kere hastaneye dönmek zorunda kalıyor. Bazı bebeklerde ise nadiren menenjit gelişiyor. Bu duruma sahip olan bebeklerde aşağıdakiler de dahil olmak üzere ciddi komplikasyonlar ve yan etkiler gelişebilmektedir:

• Kafatası kemikleri arasındaki yumuşak noktanın şişmesi
• Uyuşukluk
• İşitme kaybı
• Gelişimsel gecikmeler
• Nöbetler
• Koma
• Serebral palsi

Yenidoğan Sepsisi Hangi Bebekleri Daha Çok Etkiler?

Yenidoğan sepsisi her bebekte ortaya çıkabilir ancak prematüre bebeklerin bağışıklığı daha düşük olduğundan, zamanından önce doğan bebeklerde sepsis daha sık görülür. Bununla birlikte yenidoğan sepsisi aşağıdaki durumlarda daha sık gelişmektedir:

• Düşük doğum ağırlığına sahip olmak
• Apgar skorunun düşük olması
• Annede enfeksiyon bulunması

Bu içeriğimiz de ilginizi çekebilir:

Yenidoğan Bebekler Günde Kaç Kere Kaka Yapar?

Kaynak: 1